استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری

  • مدت زمان دوره : 15 هفته
  • تعداد آزمون ها: 13
  • تعداد سرفصل ها: 326
  • سطح دوره: پیشرفته
  • در این دوره یاد می‌گیرید چطور داده پیدا کنید و آنها را به اینفوگرافی و نمودار تعاملی تبدیل کنید.

  • شرکت در دوره

درباره این دوره

در این دوره با اصول اولیۀ استفاده از داده‌نگاری آشنا می‌شوید، اینکه چطور باید داده‌ها را برای گزارش‌نویسی جمع‌آوری، ثبت و تحلیل کرد و از این دستاورد برای بالا بردن خرد عمومی جامعه استفاده کرد، بررسی خواهیم کرد.

در این دوره با داده‌ها و اصول داده‌نگاری آشنا می‌‌شوید،  ابزارهایی را  معرفی خواهیم کرد که با استفاده از آنها بدون کمک گرفتن از مهندسان داده‌پردازی و متخصصان مصورسازی، گزارش‌های داده‌محور روایی تهیه کنید.

در طول دوره با انواع و اقسام مدل‌های داده‌نگاری آشنا خواهید شد که بیشتر آنها با توجه به مسائل و اخبار ایران تهیه شده‌اند. 

برای همین، بعد از گذراندن این دوره درک روشنی از روش‌های استفاده از داده‌ها در اخبار و رویدادها پیدا می‌کنید.

کار اصلی داده‌نگاری، نور انداختن روی زمینۀ رویدادهاست. در این دوره با بررسی نمونه‌های عینی و مثال‌هایی شیوه‌های گوناگون استفاده از داده‌نگاری را در زمینه خبر بررسی خواهیم کرد.

همچنین بخشی از این دوره را به داده‌نگاری روایی و روش استفاده از داده‌ها در قصه‌گویی و روایت‌گری اختصاص داده‌ایم.

در نهایت مهارت‌هایی که در این دوره یاد می‌گیرید به شما کمک می‌کند تا با روایت‌های چشم‌گیر، عمیق و در عین حال ساده و قابل درک به مخاطبانتان کمک کنید تا درک عمیق‌تری از رویدادها و واقعیت‌های اطرافشان پیدا کنند.

در عین‌حال در طول  این پانزده هفته و در بخش‌های مختلف به امکاناتی که هوش‌مصنوعی در اختیار این شکل از گزارش‌نویسی قرار می‌دهد هم پرداخته‌ایم، در هفته‌های مختلف به فراخور بحث مثال‌هایی از چگونگی استفاده از چت جی‌پی‌تی ۴ را مطرح کرده‌ایم تا به کارکردهای این ابزار جدید در روزنامه‌نگاری واقف باشید.

در استفاده از چت جی‌پی‌تی باید چند نکته را در نظر داشته باشید. اول از همه اینکه امکان اینکه این هوش‌مصنوعی اطلاعاتی راستی‌آزمایی نشده و حتی تخیلی در نتایج بدهد، همیشه هست. پس باید همیشه اطلاعات و داده‌های استخراج شده از هوش مصنوعی را با یک منبع دیگر راستی‌آزمایی کرد. نکتۀ دوم توصیه به استفاده از نسخه‌های پولی است، یعنی چت جی‌پی‌تی ۴،  نسخه‌ای کم‌خطاتر با قابلیت‌های بیشتر.

ما در این دوره از چت جی پی تی‌ نسخه چهار استفاده کرده‌ایم و از این نسخه  بیشتر برای تولید سناریو و مثال‌های فرضی استفاده کرده‌ایم. برای آشنایی بیشتر با این امکان هوش‌مصنوعی، به وب‌سایت رسمی چت جی‌پی‌تی  بروید و نسخه رسمی این نرم‌افزار را روی کامپیوترتان نصب کنید. همچنین می‌‌توانید نسخه‌ای از  آن را روی موبایلتان نصب کنید. حواستان باشد که نسخه رسمی نرم‌افزار را نصب کنید، چون شرکت‌های دیگر هم با اتصال به شرکت اپن‌آی‌ای اپلیکیشن‌هایی با این مدل هوش مصنوعی ساخته‌اند.

در شروع کار، با بررسی ۱۰ سناریوی فرضی سعی کرده‌ایم روشن کنیم که چرا استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری اهمیت دارد و اینکه روزنامه‌نگارها بسته به گزارشی که تهیه می‌کنند، چطور می‌توانند از داده‌ها استفاده کنند. 


در این دوره چه چیزهایی یاد می‌گیریم؟

داده‌ها اغلب می‌توانند روی بستر اتفاق‌ها نور بتابانند تا بتوانیم درکی عمیق‌تر از رویدادها داشته باشیم. داده‌ها می‌توانند به تصمیم‌گیری آگاهانه مسئولان و مردم کمک کنند تا در جامعه شرایط بهتری برای خود فراهم کنند. استفاده از داده‌ها می‌تواند برای شناساندن الگوهای رفتاری یک جامعه، باورهای غلط و کلیشه‌ها به کمک ما روزنامه‌نگاران و مخاطبانمان بیاید، با کمک داده‌نگاری‌هاست که می‌توان سراغ روشنگری و رفع کلیشه‌هایی همچون کلیشه‌های جنسیتی یا نژادپرستی و مهاجرستیزی رفت. 

داده و داده‌نگاری با علم سر و کار دارد. برای همین، وقتی یک گزارش مبتنی بر داده تهیه می‌کنیم، به سختی می‌توان آن گزارش را نادیده گرفت یا اطلاعاتش را رد کرد. در واقع داده‌ها جامعه را قدرتمند می‌سازند تا با آگاهی  بتوانند جلو رفتارهای نادرست بایستند و با آن همراه نشوند.

در دنیایی که اطلاعات جعلی به سرعت منتشر می‌شود، استفاده از داده‌ها و تجزیه و تحلیل آنها می‌تواند حکم مشعلی را داشته باشد که گزارش‌نویسیِ متکی بر اطلاعات موثق را زنده نگه می‌دارد. همچنین، استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری کمک می‌کند تا بتوانیم داده‌نگاری را به روزنامه‌نگاری تحقیقی پیوند بزنیم و در یک بستر علمی متکی بر شواهد موثق بر زمینه رویدادها نور بتابانیم.

به این ترتیب، می‌بینید که داده‌ها می‌توانند ابزاری قوی در دست خبرنگاران و مردم باشند تا زندگی خود را بهتر و حاکمان را پاسخگو کنند.

رشد فناوری و امکانی درخشان در اختیار روزنامه‌نگاران

استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری ادامه یک سیر تکاملی طبیعی در روزنامه‌نگاری است.

این روزها که فناوری‌های دیجیتال رشد چشم‌گیری کرده‌ است،  می‌توان با استفاده از انواع و اقسام ابزارهای رایگان داده جمع‌آوری کرد، در عمق این داده‌ها جستجو کرد  و با مصورسازی داده‌ها گزارش‌های چشم‌گیر و تاثیرگذاری تهیه کرد. 

در نتیجه، با استفاده از داده‌ها می‌توانید به روزنامه‌نگاری برجسته در این حوزه تبدیل شوید و داستان‌های پیچیده را در قالبی ساده و البته تاثیرگذار روایت کنید.

اهداف این هفته

  • با اهمیت استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری آشنا می‌شوید.
  • با نقش تعیین‌کنندۀ داده‌نگاری در سوق دادن جامعه به سمت تصمیم‌گیری آگاهانه آشنا می‌شوید و خواهید دید که داده‌نگاری چطور می‌تواند به افزایش سطح آگاهی مردم و قدرتمندسازی آنها کمک کند.
  • خواهید دید که چطور داده‌نگاری می‌تواند  به درک آسانتر مسائل و رویدادهای پیچیده منجر بشود.
  • خواهید دید که چطور از داده‌نگاری برای افشای فساد و رفتارهای غیرقانونی استفاده می‌کنند.
  • در یک سناریوی فرضی می‌بینید که با داده‌نگاری چطور می‌توانید الگوها و رفتار کلیشه‌ای در یک جامعه را مشخص کنید.
  • داده‌نگاری بر مبنای تحقیقات علمی بنا شده و یاد می‌گیرید که چطور می‌توانید با استفاده از داده‌ها به اعتبار گزارش‌هایتان بیفزایید.
  • با اهمیت داده‌نگاری تعاملی آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید  از داده‌ها به عنوان یک منبع اطلاعات موثق استفاده کنید.
  • درک می‌کنید که استفاده از داده‌ها چطور می‌تواند روی زمینه رویدادها نوربتاباند.
  • تصمیم‌گیری آگاهانه
  • سناریو: ارزیابی تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر مردم ایران
  • رویکرد داده‌نگارانه
  • ابزارهای نوشتن گزارش با استفاده از داده
  • تسهیل درک مسائل و مفاهیم پیچیده
  • سناریو: گشتی در هزارتوی مصرف انرژی در ایران
  • رویکرد داده‌نگارانه
  • نتیجه
  • شفافیت و پاسخگویی
  • سناریو: تلاش‌های جنگل‌کاری در ایران،‌ از وعده تا واقعیت
  • تحلیل سناریو
  • مصورسازی و انتشار
  • واکنش‌ها و تاثیر گزارش
  • مهارت‌هایی که در این دوره می‌آموزید تا گزارشی مثل سناریوی درخت‌کاری تهیه کنید
  • قدرتمندسازی مردم
  • سناریو: آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران
  • استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری
  • نتیجه نهایی
  • شناسایی الگوها و روندها
  • سناریو: پذیرش نامتناسب در دانشگاه‌های ایران
  • زاویه دید روزنامه‌نگار داده‌نگار به مسئله
  • نتایج تحقیق
  • بهبود اعتبار گزارش‌ها
  • سناریو: افزایش نرخ بیکاری در بین جوانان
  • یافته‌ها و زاویه دید
  • نتیجه
  • تعامل دوسویه
  • سناریو: الگوهای مصرف آب و تلاش‌ها برای کاهش مصرف
  • یافته‌ها و زاویه دید
  • نتیجه
  • گسترش منابع خبری
  • سناریو: تاثیر تغییرات اقلیم بر برداشت محصولات کشاورزی در ایران
  • افزودن داده‌ها به گزارش
  • یافته‌ها در پی نمایان کردن داده‌ها در نقشه‌های تعاملی
  • داستان نهایی
  • پیشرفت فناوری
  • سناریو: پیشرفت‌ها در پوشش انتخابات در ایران
  • ظهور فناوری
  • عصر تازه پوشش انتخابات
  • نتیجه
  • ارائه زمینه رویداده
  • سناریو:‌ گزارشی درباره افزایش نرخ بیکاری در مشهد
  • رویکرد داده‌نگارانه
  • افزودن روایت
  • نتیجه
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته اول

هفته پیش با اهمیت استفاده از داده‌ها در روزنامه‌نگاری آشنا شدیم و دیدیم که چطور می‌شود در زمینه‌های مختلف از داده‌ها استفاده کرد.

این هفته و در هفته‌هایی که در پی می‌آیند، مهارت‌های استفاده از داده‌نگاری را می‌آموزیم تا بتوانیم با استفاده از داده‌ها و مصورسازی آنها، گزارش‌هایی مثل سناریوهای هفته پیش تهیه کنیم.

بانک‌های اطلاعاتیْ گستره‌ای از دانسته‌ها را در اختیارمان می‌گذارند به شرطی که بتوانیم داده‌ها را درست گردآوری، پاکسازی  تحلیل و مصورسازی کنیم.

در دنیای داده‌ها با هرمی روبرو هستیم که به آن هرم داده می‌گویند. هرم داده مدلی است که با استفاده از آن ارتباط ساختاری بین داده، اطلاعات، دانش (علم) و حکمت (خرد) توضیح داده می‌شود.

به این ترتیب در  ابتدا داده‌ است، از ترکیب داده‌ها اطلاعات به دست می‌آید و از ترکیب اطلاعات، دانش حاصل می‌شود و از ترکیب دانش، خِرَد شکل می‌گیرد. 

خِرَد می‌تواند محصول نهایی داده‌نگاری باشد و این همان چیزی است که می‌تواند به جامعه کمک کند تا بتواند برای خود تصمیم‌های بهتری بگیرد. 

این هفته با اصول داده‌نگاری آشنا می‌شوید:

  • یاد می‌گیرید که داده چیست؟
  • در چه فرآیندی داده به اطلاعات، دانش و خرد تبدیل می‌شود؟
  • با درک اصول داده‌نگاری یاد می‌گیرید که با یک نگرش داده‌محور به دنیای اطراف خود نگاه کنید.

آنچه این هفته یاد می‌گیرید نقش مهمی در دنیای داده‌ها دارد. 

این دوره را با این پیش‌آگاهی شروع می‌کنیم که ممکن است پس از پایان آن، نگاه شما به دنیای دور و اطرافتان برای همیشه تغییر کند.

اهداف این هفته

  • یاد می‌گیرید که داده‌نگاری چیست.
  • با رویکرد شی‌ءگرایانه به دنیای واقعی و ذهنی آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که چطور داده‌ها را برای بررسی و تحلیل آماده کنید.
  • با انواع داده‌ها آشنا می‌شوید.
  • با فیلدهای داده آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که چطور از داده‌های خام اطلاعات استخراج کنید.
  • با انواع گزارش‌گیری از داده‌ها آشنا می‌شوید.
  • داده‌نگاری چیست؟
  • پردازش داده‌ها و کسب خِرَد
  • رویکرد شیٔ‌گرایانه به داده‌نگاری
  • رسم جدول
  • ویژگی‌ها را مشخص کنید
  • لپ‌تاپتان چه ویژگی‌هایی دارد؟
  • جدول ناآرامی‌های پاریس
  • آماده‌سازی داده‌ها
  • بررسی یک مثال
  • تبدیل واحد اندازه‌گیری
  • جدول واحد
  • کبوتر با کبوتر باز با باز
  • انواع داده‌ها
  • جدول فرضی ناآرامی‌ها در تهران
  • فیلد داده‌ها
  • استخراج اطلاعات (گزارش‌گیری)
  • داده‌های تصادفات رانندگی
  • ترکیب داده‌ها و الگوسازی
  • نوشتن یک دستورالعمل
  • انواع گزارش‌گیری و شیوه‌های تحلیل داده ۱
  • انواع گزارش‌گیری و شیوه‌های تحلیل داده ۲
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته دوم

در دوره‌های پیشین مدرسه روزنامه‌نگاری میدپوینت کم و بیش با  شیوه‌های جمع‌آوری اطلاعات آشنا شدید؛ به ویژه در دوره روزنامه‌نگاری تحقیقی. در این دوره بیشتر بر این موضوع متمرکز می‌شویم که چطور می‌توانید «داده» جمع‌آوری کنید.

برای این کار دو راه مشخص دارید. یکی اینکه از داده‌هایی استفاده کنید که از قبل جمع‌آوری شده است، مثل بانک‌های اطلاعاتی دولتی یا داده‌هایی که سازمان‌های بزرگ مثل بانک جهانی یا سازمان بهداشت جهانی منتشر می‌کنند.

و دیگری، اینکه خودتان آستین بالا بزنید و داده جمع‌آوری کنید. 

این هفته می‌پردازیم به داده‌هایی که از قبل آماده هستند و می‌توانید از آنها در تهیه گزارش‌هایتان استفاده کنید.

اهداف این هفته

  • با بانک‌های اطلاعاتی دولتی در داخل ایران آشنا می‌شوید.
  • با بانک‌های اطلاعاتی غیردولتی در داخل ایران آشنا می‌شوید که بیشتر شامل اطلاعات تماس می‌شوند.
  • با بانک‌های اطلاعاتی خارجی آشنا می‌شوید که بیشتر شامل سازمان‌های جهانی مثل بانک جهانی می‌شوند.
  • یاد می‌گیرد از داده‌های شبکه‌های اجتماعی مثل ایکس (توییتر)، اینستاگرام و گوگل‌ترندز استفاده کنید.
  • بانک‌های اطلاعات دولتی
  • مرکز آمار ایران
  • وزارت صمت
  • بانک‌های اطلاعات خارجی
  • بانک جهانی
  • صندوق جهانی پول
  • شبکه‌های اجتماعی
  • گوش‌سپاری در شبکه‌های اجتماعی
  • نرم‌افزار سوپرمتریکس
  • کار با سوپرمتریکس
  • ثبت‌نام در سوپرمتریکس
  • سرویس گوگل ترندز
  • تعیین بار معنایی اظهارنظرها
  • بار معنایی اظهارنظرها به کمک چت جی‌پی‌تی
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته سوم

این هفته یاد می‌گیرید که  چطور دست به کار گردآوری داده شوید. اگر تا اینجای دوره را گذرانده باشید، حتما تا حالا برایتان روشن شده که داده‌ها همه جا هستند. گفتیم که می‌شود به هر چیزی به عنوان شیٔ نگاه کرد و ویژگی‌های آن شیٔ را برشمرد.

به این ترتیب، برای تهیه پرسشنامه فقط کافی است که موضوع پرسشنامه را انتخاب کنید، سوال‌ها را طراحی کنید، سوال‌ها را به قالبی دربیاورید که برای پایگاه‌های داده قابل پردازش باشند و دست آخر می‌ماند تحلیل و انتشار داده‌ها.

پس دست به کارجمع‌آوری داده بشویم.

اهداف این هفته

  • با مقدمات ساخت یک پرسشنامه داده‌محور آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که برای پرسشنامهٔ خود سوال‌های باز و سوال‌های بسته تهیه کنید.
  • یاد می‌گیرید در گوگل فورمز پرسشنامه درست کنید.
  • یاد می‌گیرید چطور پرسشنامه خود در گوگل فورمز را ارسال و نتایج را دریافت و تحلیل کنید.
  • چطور یک پرسشنامه درست کنیم
  • ساخت نمودارهای ساده
  • مقدمات تهیه یک پرسشنامه در گوگل فُرم
  • فهرست سوال‌های بسته
  • جدول سوال‌ها و جواب‌ها
  • گزینه «دیگر»
  • ساخت پرسشنامه در گوگل فُرم
  • انتخاب نام و توصیف
  • ساختِ سوال چند گزینه‌ای
  • انتخاب نوع سوال
  • اضافه کردن عکس و بخش‌بندی
  • گذاشتن شرط برای سوال‌ها
  • زیباسازی پرسشنامه
  • انتشار پرسشنامه
  • مرور و تحلیل جواب‌ها
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته چهارم

حالا که با جدول‌سازی آشنا شده‌ایم و داده‌هایمان را جمع‌آوری کرده‌ایم، نوبت می‌رسد به این که چطور می‌توانیم داده‌ها را ثبت (ذخیره)، تحلیل و مصورسازی کنیم.

برای این کار نرم‌افزارهای مختلفی وجود دارد. به عنوان خبرنگاری که با داده‌ها سر و کار دارد، باید با آنها آشنا باشیم و بتوانیم داده‌ها را در آنها ذخیره، بازیابی، تحلیل و مصورسازی کنیم.

این هفته با دو نرم‌افزار ذخیره، تحلیل و مصورسازی داده‌ها آشنا می‌شویم.

نرم‌افزار ام‌اس اِکسل برای خودش پیشکسوتی در امر تحلیل و مصورسازی داده‌هاست.

و نرم‌افزار گوگل شیت به عنوان یکی از نرم‌افزارهای تحت مجموع گوگل درایو امکانات وسیعی را برای ذخیره، تحلیل و مصورسازی داده‌ها در اختیار می‌گذارد.

خوبی نرم‌افزار گوگل شیت این است که رایگان است. برای همین، تنها با درست کردن یک آدرس جیمیل می‌توانید وارد آن بشوید و از آن استفاده کنید.

اهداف این هفته

  • با ساز و کار نرم‌افزارهای ذخیره، تحلیل و مصورسازی داده‌ها آشنا می‌شوید.
  • به طور مقدماتی با نرم‌افزار ام‌اس اکسل ‌آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که چطور از نرم‌افزار ام‌اس اکسل استفاده کنید.
  • یاد می‌گیرید که چطور در گوگل شیت یک جدول ساده بسازید.
  • آستین بالا می‌زنید و با داده‌های واقعی در گوگل شیت کار می‌کنید.
  • یاد می‌گیرید که چطور با استفاده از گوگل شیت، داده‌ها را در چت‌بات اکسپلور تحلیل و نمودار رسم کنید.

۱. MS Excel

۲. Google Sheets

۳. Google Drive

۴. Chatbot Explore 

  • نگاهی به نرم‌افزارهای داده‌نگاری
  • نرم‌افزارهای گوگل
  • نرم‌افزار ام‌اس اِکسل
  • راهنمای گام به گام استفاده از ام‌اس اکسل
  • محاسبات ریاضی در ام‌اس اکسل
  • رسم نمودار با اکسل
  • استفاده از ام‌اس اکسل به کمکِ چت جی‌پی‌تی
  • ساخت فولدر در گوگل‌ شیت
  • ساخت جدول راست‌چین در گوگل‌ شیت
  • پاکسازی و قالب‌بندی جدول
  • کار با داده‌های واقعی در گوگل‌ شیت
  • انتقال فایل به گوگل شیت
  • داده‌های منتقل‌ شده
  • پاکسازی داده‌ها
  • قالب‌بندی داده‌ها
  • تحلیل داده‌ها در گوگل شیت
  • استفاده از اکسپلور
  • سوال‌هایی که می‌توان پرسید
  • ساخت نمودار در گوگل شیت اکسپلور
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته پنجم

اگر می‌خواهید از ام‌اس اکسل و گوگل شیت یک گام فراتر بگذارید و وارد دنیای گزارش‌های آماریِ چشم‌نواز و تعاملی شوید، باید کار با گوگل لوکر استودیو را یاد بگیرید.

برنامه کاربردی گوگل لوکر استودیو یک برنامه پیشرفته مصورسازی داده‌هاست. خوشبختانه رایگان است و امکانات زیادی برای مصورسازی داده‌ها و تهیه جداول، نمودارها، اینفوگرافیک‌ها و نقشه‌های تعاملی دارد.

به عنوان یک روزنامه‌نگار، این برنامه می‌تواند عصای دست شما باشد و هر گاه به مصورسازی داده‌ها نیاز داشتید، به کمکتان بیاید.

با استفاده از این نرم‌افزار می‌توانید انبوهی از داده‌ها را تحلیل کنید و بافت‌های پیچیده اطلاعات را به شکلی قابل درک جلو چشم مخاطبان قرار دهید.

همچنین می‌توانید پایگاه‌های دادهٔ مختلف را به آن پیوند بزنید، داده‌ها را با هم ترکیب کنید و به اطلاعاتی دست پیدا کنید که در میان انبوهی از داده‌ها پنهان مانده است.

مثلا می‌توانید داده‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های گذشته را باهم مقایسه کنید یا مثلا نقشه‌ای بکشید از پراکندگی جنگل‌ها یا گستردگی تظاهرات ضد پلیس در شهرهای مختلف فرانسه.

با استفاده از گوگل لوکر استودیو به راحتی می‌توانید داده‌ها را فیلتر کنید، فیلدهایی درست کنید که نتیجه یک محاسبه را نشان دهند، داده‌ها را طوری تجمیع کنید که اطلاعات تازه‌ای به وجود بیاورند.

مثل سایر نرم‌افزارهای کاربردی گوگل، افراد مختلف می‌توانند به طور هم‌زمان روی نمودارها یا گزارش‌های آماری کار کنند. در نتیجه تیم داده‌نگاری اتاق خبر شما می‌تواند هم‌زمان به یک گزارش آماری دسترسی داشته باشد و آن را به‌روز کند.

همچنین، می‌توانید با یک کلیک، داده‌های گوگل لوکر استودیو را به‌روز کنید. برای همین، مثلا اگر نتیجه یک انتخابات را گزارش می‌کنید، به راحتی می‌توانید به صورت زنده تازه‌ترین داده‌ها و آرای رای‌گیری را روی وب‌سایت خود منتشر کنید.

در ضمن، راحت می‌توانید قیافه نمودارها، اینفوگرافیک‌ها و نقشه‌ها را تغییر دهید، قلم‌ها را تغییر دهید و بزرگ و کوچک کنید یا رنگ‌ها را تغییر دهید تا حال و هوای گزارش‌ها شبیه حال و هوای صفحه وب‌سایت و برند شما شود.

خب، جمله‌هایی که نوشتیم مثل یک متن خوب تبلیغاتی برای گوگل لوکر استودیو بود. ولی واقعا می‌توانید همه این کارها را انجام دهید و خیلی کارهای بیشتر.

به ویژه، برای روزنامه‌نگارهای آنلاین، گوگل لوکر استودیو می‌تواند کمک کند تا داده‌ها به شکلی جذاب به مخاطبان منتقل شود و آنها بتوانند محتوا وارد تعامل شوند.

برنامه گوگل لوکر استودیو همان گوگل دیتا استودیو سابق است که مدتی است نامش تغییر کرده است.

اهداف این هفته

  • یاد می‌گیرید که چطور یک پایگاه داده را به گوگل لوکر استودیو متصل کنید.
  • با بُعدها و متریک‌ها آشنا می‌شوید.
  • در گوگل لوکر استودیو یک نمودار فرضی رسم می‌کنید.
  • یاد می‌گیرید که در گوگل لوکر استودیو با داده‌های واقعی کار کنید و یک نمودار واقعی رسم کنید.

۱. MS-Excel

۲. Google Sheets

۳. Google Looker Studio

۴. Google Data Studio

۵. Dimension

۶. Metric

  • اتصال داده به گوگل لوکر استودیو
  • پایگاه داده در گوگل لوکر استودیو
  • قالب‌‌بندی داده‌ها در گوگل‌ لوکر استودیو
  • مفهوم کلی در گوگل لوکر استودیو
  • بُعدها و متریک‌ها در گوگل لوکر استودیو
  • رسم یک نمودار در گوگل لوکر استودیو
  • ستون و ردیف جدول در گوگل لوکر استودیو
  • چند نمونه سوال برای جدول
  • انتخابِ درست جدول
  • بهبود نمودار در گوگل لوکر استودیو
  • انتخاب قلم‌ها و رنگ‌بندی ستون‌ها
  • چت جی‌پی‌تی و رسمِ نمودار در لوکر استودیو
  • رسم یک نمودار در گوگل لوکر استودیو با داده‌های واقعی
  • انتقال یک فایل به لوکر استودیو
  • انتخاب وُرک‌‌ شیت
  • به گزارش خود نام بدهید
  • رسم نمودار ستونی
  • تغییر بُعدها و متریک‌ها
  • حذفِ یک فیلد
  • تغییر پیش‌فرض لوکر استودیو
  • پس یادتان باشد
  • آزمون هفته ششم

 برای مصورسازی باید بدانیم چه داده‌ای داریم و چه نوع نمودار، اینفوگرافیک‌ یا نقشه‌‌ به بهترین شکل می‌تواند آن داده را مصور کند.

برای همین، خوب است که کمی هم درباره انواع نمودارها، اینفوگرافیک‌ها و نقشه‌ها صحبت کنیم و به شما نشان دهیم که کاربرد آنها چیست.

این هفته شما را با انواع نمودار آشنا می‌کنیم.

شناخت کاربردی نمودارها کمک می‌کند تا بتوانیم با استفاده از آنها مجموعهٔ داده‌ها را به شکلی مصور کنیم که برای مخاطبانمان قابل فهم باشد.

برای این که کاربرد نمودارها را به شما نشان دهیم از چت جی‌پی‌تی بهره گرفتیم.

از چت جی‌پی‌تی خواستیم که با در نظر گرفتن نمودارهای مختلف و کاربرد آنها مثال‌هایی را در ارتباط با اخبار ایران در اختیارمان قرار دهد.

اهداف این هفته


۱. Datasets

۲. Chat GPT

۳. Bar Graph

۴. Line Graph

۵. Pie Chart

۶. Scatter Plot

۷. Area Graph

۸. Column Chart

۹. Stacked Bar/Column Bar

۱۰. Doughnut Chart

۱۱. Spider/Radar Chart

۱۲. Waterfall Chart

  • نمودار میله‌ای
  • نمودار خطی
  • نمودار دایره‌ای
  • نمودار نقطه‌ای
  • نمودار ناحیه‌ای
  • نمودار ستونی
  • نمودار ستونی یا میله‌ای انباشته
  • نمودار دونات
  • نمودار عنکبوتی یا راداری
  • نمودار آبشاری
  • نقشه گرمایی
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته هفتم

علاوه بر نمودارها که امکانات وسیعی را برای مصورسازی داده‌ها در اختیار می‌گذارند، با استفاده از اینفوگرافیک‌ها می‌توانیم خلاقیتمان را به کار بگیریم و انبوهی از داده‌ها را به شکلی چشم‌نواز و به یاد ماندنی در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

اینفوگرافیک خلاصه شده‌ٔ اینفورمیشن گرافیک است. در نتیجه اینجا علاوه بر داده و اطلاعات با گرافیک، زیباشناسی و نشانه‌های تصویری هم سر و کار دارید. 

شاید شناخته شده‌ترین نوع اینفوگرافیک علائم رانندگی باشند که به سرعت و به ساده‌ترین شکل ممکن اطلاعات مهمی را به مخاطبان منتقل می‌کنند.

بر خلاف متن و انبوه داده‌ها که به سختی به یاد سپرده می‌شوند، اینفوگرافیک‌ها چشم‌نواز هستند و به یادماندنی. مطالعات نشان داده است که آدم‌ها اطلاعات مصورسازی شده را بهتر از متن خام به یاد می‌سپارند.

ویژگی دیگر اینفوگرافیک‌ها این است که راحت می‌توانید داده‌ها را تجمیع یا ترکیب کنید و لقمه‌وار در قالب‌های کوچک و راحت هضم به خورد مخاطبان بدهید.

یک ویژگی دیگر اینفوگرافیک این است که راحت می‌توان آنها را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد. برای همین، آنها این قابلیت را دارند که به سرعت دست به دست و هم‌رسان شوند.

علاوه بر اینفوگرافیک‌های منفعل که مثل یک عکس می‌مانند و نمی‌شود روی آنها کلیک کرد، می‌توان اینفوگرافیک‌های تعاملی ساخت. با استفاده از اینفوگرافیک‌های تعاملی می‌توان انبوهی از داده‌ها را نمایش داد و این امکان را در اختیار مخاطبان گذاشت تا آنها به ترتیبی که دوست دارند در داده‌ها نقب بزنند و اطلاعات بیشتری به دست بیاورند.

این هفته انواع اینفوگرافیک‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.

برای این که کاربرد اینفوگرافیک‌ها را به شما نشان دهیم از چت جی‌پی‌تی بهره گرفتیم و خواستیم که با در نظر گرفتن اینفوگرافیک‌های مختلف و کاربرد آنها مثال‌هایی را در ارتباط با اخبار ایران در اختیارمان قرار دهد.

برای تهیه اینفوگرافیک‌ها چت جی‌پی‌تی به ما پیشنها کرد که 

  • چه عنوانی را برای اینفوگرافیک آماری خود انتخاب کنیم.
  • از چه نوع نمودارهایی استفاده کنیم.
  • اینفوگرافیک خود را چطور طراحی کنیم و از چه رنگ‌ها و نمادهایی استفاده کنیم.
  • این که فراموش نکنیم در پایین اینفوگرافیک منابعمان را ذکر کنیم.

اهداف این هفته


۱. Information Graphic

۲. Viral

۳. Chat GPT

۴. Statistical Infographics

۵. Informational Infographics

۶. Timeline Infographic

۷. Process infographics

۸. Geographic infographics

۹. Comparison infographics

۱۰. Hierarchical infographics

  • اینفوگرافیک‌های آماری
  • رسم یک اینفوگرافیک آماری با کمک چت جی‌پی‌تی
  • اینفوگرافیک‌های اطلاعاتی
  • انواع اطلاعات قابل ارائه با اینفوگرافیک
  • رسم یک اینفوگرافیک اطلاعاتی با کمک چت جی‌پی‌تی
  • رسم یک اینفوگرافیک چشم‌گیر
  • اینفوگرافیک توالی زمانی
  • رسم یک اینفوگرافیک توالی زمانی با کمک چت جی‌پی‌تی
  • اینفوگرافیک فرآیند
  • رسم یک اینفوگرافیک فرآیند زمانی با کمک چت جی‌پی‌تی
  • اینفوگرافیک جغرافیایی
  • رسم یک اینفوگرافیک جغرافیایی با کمک چت جی‌پی‌تی
  • اینفوگرافیک مقایسه‌ای
  • رسم یک اینفوگرافیک مقایسه‌ای با کمک چت جی‌پی‌تی
  • اینفوگرافیک سلسله مراتبی
  • رسم یک اینفوگرافیک سلسله مراتبی با کمک چت جی‌پی‌تی
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته هشتم

حالا که درباره انواع اینفوگرافیک صحبت کردیم، خوب است دست به کار شویم و یک اینفوگرافیک درست کنیم. مثل هر کار دیگری، برای ساخت اینفوگرافیک باید یک فرآیند گام به گام را طی کنیم. 

این هفته توضیح می‌دهیم که برای ساخت یک اینفوگرافیک باید چه گام‌هایی را بردارید.

همچنین به سراغ یک ابزار طراحی می‌رویم که امکانات رایگان آن اجازه می‌دهد به راحتیِ تقریبا آب خوردن یک اینفوگرافیک بسازیم.

اهداف این هفته

  • با گام‌های مختلف ساخت یک اینفوگرافیک آشنا می‌شوید.
  • درک می‌کنید که برای تهیه اینفوگرافیک به اطلاعات موثق نیاز دارید.
  • یاد می‌گیرید که از چه اینفوگرافیکی برای بیان چه موضوعی استفاده کنید.
  • با اصول مقدماتی مصورسازی آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که چطور برای ساخت اینفوگرافیک یک طرح (صفحه‌بندی) مناسب تهیه کنید.
  • اهمیت سادگی و مینیمال بودن در تهیه اینفوگرافیک‌ها را درک می‌کنید.
  • به طور مقدماتی با تئوری رنگ آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید که چطور یک پالت رنگ بسازید.
  • درک می‌کنید که چطور از قلم‌ها استفاده کنید.
  • با طی کردن یک مسیر گام به گام یک اینفوگرافیک در Canva می‌سازید.
  • تحقیق و جمع‌آوری داده‌ها
  • منابع موثق، خلاقیت و تجربه
  • انتخاب یک طرح مناسب
  • انتخاب اینفوگرافیک مناسب
  • سادگی بهتر از پیچیدگی است
  • پالت رنگ را محدود نگه دارید
  • کمک از نرم‌افزار برای انتخاب رنگ‌ها
  • از فضای سفید استفاده کنید
  • استفاده از عناصر گرافیکی ساده شده
  • چند توصیه برای استفادهٔ ساده از تصاویر
  • نحوه استفاده از قلم‌ها
  • راهنمای گام به گام برای ساخت یک اینفوگرافیک
  • ثبت نام در کانوا
  • انتخاب الگوهای رایگان
  • ورود به صفحه ادیتور کانوا
  • امکاناتِ کانوا
  • اینفوگرافیک توالی زمانیِ مارادونا
  • حذف عناصر گرافیکی اضافه
  • اینفوگرافیک «زندگی مارادونا»
  • دستکاری عناصر گرافیکی
  • تغییر رنگ زمینه و فونت‌ها
  • نسخه پایانی اینفوگرافیک مارادونا
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته نهم

هفته پیش یاد گرفتیم که چطور یک اینفوگرافیک بسازیم. این هفته قصد داریم یک پا فراتر بگذاریم و یک اینفوگرافیک تعاملی بسازیم.

اینفوگرافیک‌های تعاملی اینفوگرافیک‌هایی هستند که مخاطبان می‌توانند روی آنها کلیک کنند و در انبوه اطلاعاتی که این اینفوگرافیک‌ها ارائه می‌کنند، نقب بزنند. 

اهداف هفته

  • با اینفوگرافیک‌های تعاملی آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید از آمار مرکز ملی آمار ایران برای ساخت یک اینفوگرافیک استفاده کنید.
  • درک می‌کنید با چه رویکردی از پایگاه‌های داده اطلاعات استخراج کنید.
  • یاد می‌گیرید که چطور داده‌های مرکز ملی آمار ایران را پاکسازی و برای استفاده در گوگل لوکر استودیو آماده کنید.
  • یاد می‌گیرید داده‌های مرکز ملی آمار را به لوکر استودیو متصل کنید و مطمئن شوید که قالب آنها درست است.
  • در یک راهنمای گام به گام یاد می‌گیرید که در لوکر استودیو یک اینفوگرافیک تعاملی بسازید.
  • یاد می‌گیرید در لوکر استودیو از فیلترها استفاده کنید تا فقط داده‌های مورد نظرتان را نمایش دهید.
  • از شما می‌خواهیم با انجام یک «مشق شب» خودتان آستین بالا بزنید و یک اینفوگرافیک درست کنید.

۱. Interactive Infographic

۲. Google Looker Studio

۳. Format

  • معرفی اینفوگرافیک‌های تعاملی
  • اینفوگرافیکِ تنوع در تکنولوژی
  • ابزارهای ساخت اینفوگرافیک تعاملی
  • تهیه و آماده‌سازی داده‌ها
  • تفکیک و دسته‌بندی اطلاعات
  • پاکسازی داده‌ها برای استفاده در لوکر استودیو
  • جداسازی جدول‌ها
  • انتقال محتوای فایل اِکسل‌ به گوگل شیت
  • قالب‌بندی ستون‌ها
  • به دست آوردن درصدها ۱
  • به دست آوردن درصدها ۲
  • به دست آوردن درصدها ۳
  • اتصال داده‌های گوگل شیت به لوکر استودیو
  • قالب‌بندی درست داده‌ها
  • تعریفِ محتوای فیلدها برای لوکر استودیو
  • نسخه نهایی قالب‌بندی فیلدها
  • راهنمای گام به گام: ساخت اینفوگرافیک تعاملی
  • طرح‌ریزی در میرو
  • اندازهٔ صفحه‌
  • باکسِ عنوان و باکسِ متن
  • انتقال عکس به صفحه
  • مراقب باشید مخاطبْ محتوا را تغییر ندهد
  • ظاهرِ صفحهٔ یک اینفوگرافیک
  • چند نکته درباره کار با منوهای کرکره‌ای
  • نسخهٔ نهایی مقایسهٔ آمار اشتغال زنان و مردان
  • استفاده از فیلترها در لوکر استودیو
  • پاسخ به سوال اول
  • سوال دوم
  • رسم نمودار ستونی برای سوال دوم
  • انتشار اینفوگرایک و مصورسازی‌های لوکر استودیو در وُردپِرِس
  • مشق شب برای کسانی که می‌خواهند قدری بیشتر در لوکر استودیو نقب بزنند
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته دهم

نقشه‌ها بخش مهم دیگری از ابزار مصورسازی داده‌ها هستند. 

داده‌نگاری با نقشه که به آن مصورسازی مکانی یا جغرافیایی گفته می‌شود، ابزاری قوی برای نشان دادن داده‌ها در ابعاد جغرافیایی است.

با استفاده از آن به ویژه می‌توانید به مخاطبان خود کمک کنید تا درک خوبی از روندها و الگوهای رفتاری در مکان‌های جغرافیایی مختلف پیدا کنند.

نقشه‌ها، بیشتر از همه، به کار مصورسازی نواحی جغرافیایی و سطوح می‌آیند و ابزاری عالی برای نشان دادن وضعیت مکان‌های جغرافیایی هستند. 

با استفاده از آنها می‌توانید الگوها و بافت‌های جمعیتی و انواع و اقسام آمارهای گوناگون را نمایش دهید.

در روزنامه‌نگاری، نقشه‌ها می‌توانند کمک کنند تا مخاطبان با یک نگاه کلی از وضعیت مثلا دسترسی مردم به اینترنت در استان‌های مختلف یا درصد مشارکت مردم در حوزه‌های مختلف انتخاباتی مختلف آگاه شوند.

از آمار رای‌گیری گرفته تا نرخ اشتغال و بیکاری و جرم و جنایت تا همه‌گیری یک بیماری، همه و همه را می‌توانید با نقشه‌ها مصورسازی کنید.

داده‌نگاری با نقشه همچنین در روزنامه‌نگاری محیط زیست کاربرد فراوان دارد. مثلا می‌توانید میزان آلودگی هوا در سراسر کشور را مصورسازی کنید و با یک نقشه گرمایی نشان دهید که کدامیک از نواحی بیشتر از همه تحت تاثیر آلودگی قرار گرفته‌اند.

در کنار نقشه‌های ساده، می‌توانید با ساخت نقشه‌های تعاملی، انبوهی از داده‌ها را در اختیار مخاطبان خود قرار دهید. خوبی نقشه‌های تعاملی این است که مخاطبان خودشان می‌توانند با زوم یا کلیک روی نقشه‌ها به دلخواه در میان اطلاعاتی که در اختیار آنها گذاشته‌اید نقب بزنند و اطلاعات خود را درباره یک حوزه جغرافیایی بیشتر کنند.

امکان تعامل هم باعث می‌شود تا مخاطبان به شکل بهتری با نقشه‌ها درگیر شوند و همچنین این امکان به آنها داده می‌شود تا به دلخواه خود در میان اطلاعات نقب بزنند.

خلاصه این که، در دنیای روزنامه‌نگاری، نقشه‌ها می‌توانند به شکلی چشم‌گیر انبوهی از اطلاعات را به شکل خلاصه شده و راحت‌هضم در اختیار مخاطبان قرار دهند و می‌توانید با استفاده از آنها روایت‌های تاثیرگذاری خلق کنید.

پس با دقت محتوای این هفته و هفته‌ٔ بعد را مرور کنید تا هم با اصول مصورسازی داده‌ها با نقشه آشنا شوید و هم خودتان آستین بالا بزنید و در لوکر استودیو انواع و اقسام نقشه‌های ساده و تعاملی را بسازید.

این هفته را به معرفی نقشه‌های مختلف اختصاص دادیم و از چت جی‌پی‌تی برای مثال‌ها کمک گرفتیم.

اهداف این هفته

  • با داده‌نگاری با نقشه آشنا می‌شوید.
  • با نقشه‌های ناحیه‌مقدار آشنا می‌شوید.
  • با نقشه‌های گرمایی آشنا می‌شوید.
  • با نقشه‌های نقطه‌ای یا حبابی آشنا می‌شوید.
  • با نقشه‌های خطوط هم بار آشنا می‌شوید.
  • با نقشه‌های تصاویر ماهواره‌ای آشنا می‌شوید.
  • مزایای استفاده از نقشه‌ها را درک می‌کنید.
  • با ملاحظات استفاده از نقشه‌ها آشنا می‌شوید.
  • با ابزار رسم نقشه‌های تعاملی آشنا می‌شوید.

۱. Geospatial Visualization

۲. Heatmap

۳. Chat GPT

۴. Choropleth Maps

۵. Bubble/Point maps

۶. Isoline Maps

  • نقشه ناحیه مقدار
  • پنج مثال خبری
  • نقشه‌های گرمایی
  • پنج مثال خبری
  • نقشه‌های نقطه‌ای یا حبابی
  • پنج مثال خبری
  • نقشه‌های خطوط هم‌بار
  • پنج مثال خبری
  • نقشه‌های تصاویر ماهواره‌ای
  • پنج مثال خبری
  • مزایای استفاده از نقشه‌ها
  • ابزار رسم نقشه ۱
  • ابزار رسم نقشه ۲
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته یازدهم

این هفته با محیط نقشه‌نگاری لوکر استودیو آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید که با استفاده از این نرم‌افزار، داده‌ها را در نقشه‌های چشم‌نواز مصورسازی کنید.

لوکر استودیو انواع مختلفی از نقشه‌های گوگل را در اختیار می‌گذارد. ما توصیه می‌کنیم که در استفاده از لوکر استودیو مهارت پیدا کنید. چون هم کار مصورسازی نمودارها را برای شما ساده می‌کند و هم با آن می‌توانید انواع و اقسام نقشه‌ها را تولید کنید.

همچنین، لوکر استودیو بخشی دارد به نام Community visualisations and components که می‌توانید با استفاده از آن به انواع بیشتری از نمودارها و نقشه‌هایی که افراد عادی ساخته‌اند، دسترسی پیدا کنید.

اهداف این هفته

  • با محیط نقشه‌نگاری در لوکر استودیو آشنا می‌شوید.
  • یاد می‌گیرید که داده‌های جغرافیایی را در لوکر استودیو قالب‌بندی کنید.
  • یاد می‌گیرید که چطور مشکل زبان فارسی را حل کنید تا لوکر استودیو بتواند داده‌های جغرافیایی شما را شناسایی کند.
  • یاد می‌گیرید که در لوکر استودیو یک نقشه جئو چارت بسازید.
  • یاد می‌گیرید که در لوکر استودیو یک نقشه بابِل‌ چارت بسازید.
  • یاد می‌گیرید که در لوکر استودیو یک نقشه گرمایی بسازید.
  • یاد می‌گیرید که در لوکر استودیو یک نقشه درختی بسازید.

۱. Geo Chart

۲. Bubble chart

۳. Heatmap

۴. treemap

  • آشنایی با نقشه‌نگاری در لوکر استودیو
  • چند نکته درباره قالب‌بندی داده‌های جغرافیایی در لوکر استودیو
  • مشکل نام استان‌ها به زبان فارسی
  • حل مشکل نام استان‌ها
  • نمایش اسامی فارسی استان‌ها ۱
  • نمایش اسامی فارسی استان‌ها ۲
  • به‌روزرسانی مجموعه داده‌ها
  • نقشه جئو چارت
  • نقشه حبابی
  • جمعیت استان‌های ایران در یک چارت حبابی
  • نقشه گرمایی
  • نقشه درختی
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته دوازدهم

این دوره بیشتر اختصاص یافت به اصول داده‌نگاری و فنون استفاده از نرم‌افزارهای مصورسازی داده‌ها مثل لوکر استودیو.

اما اگر بخواهیم یک پا عقب بگذاریم و از کمی دورتر به داده‌نگاری نگاه کنیم، می‌بینیم که مصورسازی داده‌ها ابزاری است برای روایت.

مثل ابزار چندرسانه‌ای که کمک می‌کنند تا داستان‌های خبری را به شکلی تاثیرگذارتر و ماندگارتر روایت کنیم، استفاده از آمار و داده‌ها و مصورسازی آنها هم کمک می‌کند تا بتوانیم روی زمینه‌ رویدادها نوربیندازیم و مخاطبان را با عمق و اهمیت رویدادها آشنا کنیم.

این هفته را اختصاص داده‌ایم به روایت در دنیای داده‌نگاری.

می‌‌پردازیم به این که داده‌ها چطور می‌توانند روی بستر رویدادها نور بتابانند و شرح می‌دهیم که چطور می‌توانید یک گزارش روایی داده‌محور بنویسید.

برای نوشتن یک گزارش روایی داده‌محور هم باید مهارت‌های روزنامه‌نگاریمان را به کار بگیریم، هم مهارت‌های روزنامه‌نگاری دیجیتال و چندرسانه‌ای و هم مهارت‌های داده‌نگاری و مصورسازی داده‌ها را.

در نتیجه، اگر از پس تهیه یک گزارش روایی داده‌محور در محیط دیجیتال بربیایید، به روزنامه‌نگاری تمام عیار تبدیل شده‌اید که قادر است از پیشرفته‌ترین شیوه‌های روایت در دنیای امروز بهره ببرد و به شکلی عمیق، چشم‌نواز و تاثیرگذار رویدادها را برای مخاطبان خود روایت کند.

ما محتوای این هفته را پر کرده‌ایم از مثال‌های گوناگون. همچنین با بررسی پله به پله یک گزارش داده‌محور روایی درباره «توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در ایران» به شما نشان می‌دهیم که برای تهیه یک گزارش روایی داده‌محور باید چه گام‌هایی را بردارید.

اهداف این هفته

  • اهمیت مشخص کردن زمینه رویدادها در دنیای داده‌نگاری را درک می‌کنید.
  • یاد می‌گیرید که داده‌نگاری چطور می‌تواند به روشن کردن زمینه رویدادها کمک کند.
  • با انواع شیوه‌های نقب زدن در داده‌ها آشنا می‌شوید تا بتوانید روی زمینه داده‌ها نور بتابانید و آنها را ملوس کنید.
  • یاد می‌گیرید که با استفاده از شیوه‌های مختلف داده‌ها را به اطلاعات، دانش و خرد تبدیل کنید و به مخاطبان کمک کنید تا عمق رویدادها را درک کنند.
  • با تکیه بر اصول روزنامه‌نگاری، با نکته‌هایی آشنا می‌شوید که لازم است در تهیه یک گزارش داده‌نگارانه روایی به کار ببندید.
  • پله به پله و با ذکر یک مثال (گزارشی داده‌نگارانه درباره تولید انرژی خورشیدی در ایران) توضیح می‌دهیم که چطور می‌توانید یک گزارش روایی داده‌نگارانه تهیه کنید.
  • با مطالعه ۱۰ مثال یاد می‌گیرید که چطور با یک نگاه داده‌محور به موضوعات خبری نگاه کنید و با استفاده از کدام ابزار مصورسازی و چندرسانه‌ای داستان‌های خود را به شکلی داده‌محور، عمیق، چشم‌گیر و به یاد ماندنی روایت کنید.
  • داده‌ها را در بستر خود بررسی کنید تا اهمیت قصه‌ای که روایت می‌‌شود، درک شود
  • داده‌ها را با هم مقایسه کنید
  • چطور می‌توانیم با استفاده از داده‌ها یک گزارش روایی تهیه کنیم
  • یک پیام مشخص را منتقل کنید
  • سادگی شرط موفقیت است
  • از عناصر تصویری به شکل موثر استفاده کنید
  • ملت را با انبوهی از اطلاعات خسته نکنید
  • جریان روایی
  • نکته‌های اصلی را برجسته کنید
  • داده‌ها را منسجم روایت کنید
  • با توضیحات لازم به درک داده‌ها کمک کنید
  • داده‌ها قرار است قصه آدم‌ها را روایت کنند، پس آدم‌ها را هم در قصه‌تان دخیل کنید
  • تعامل یادتان نرود
  • ویرایش و پاک‌نویسی
  • سرهم‌بندی هر آنچه آموختیم برای تولید یک گزارش داده‌نگارانه روایی
  • مخاطبان: مردم داخل ایران
  • پیام: اگر بودجه انرژی خورشیدی درست مصرف شود، می‌توان انتظار توسعه داشت
  • سادگی شرط موفقیت است
  • مقدمه گزارش
  • نقشه نیروگاه‌های خورشیدی در ایران
  • استفاده چشم‌گیر از نقشه‌های ماهواره‌ای
  • فضاسازی گزارش (بستر تاریخی): جایگاه انرژی خورشیدی در ایران
  • ملت را با انبوهی از اطلاعات خسته نکنید
  • جریان روایی
  • داده‌های مهم را برجسته کنید
  • داده‌ها قرار است قصه آدم‌ها را روایت کنند، پس آدم‌ها را هم در قصه‌تان دخیل کنید
  • مقایسه تحلیلی
  • به درک داده‌ها کمک کنید
  • ایجاد تعادل در روایت
  • نگاه به آینده
  • جمع‌بندی
  • دعوت به اقدام
  • بازخورد مخاطبان
  • سوژه اول: رشد اقتصادی در ایران
  • سوژه دوم: توسعه برنامه هسته‌ای ایران
  • سوژه سوم: مشکل کم‌آبی در ایران
  • سوژه چهارم: صنعت گردشگری و میراث فرهنگی
  • سوژه پنجم: فرار مغزها
  • سوژه ششم: جنسیت و جامعه
  • سوژه هفتم: پیشرفت‌های فناوری آنلاین و استفاده از اینترنت
  • سوژه هشتم: آموزش و تحقیقات
  • سوژه نهم: اقلیت‌ها و تفاوت‌های فرهنگی
  • سوژه دهم: بهداشت و زیرساخت‌های بهداشتی
  • سوژه یازدهم: شهرسازی در تهران
  • پس یادمان باشد
  • آزمون هفته سیزدهم

این هفته می‌پردازیم به بررسی چند گزارش که در وب‌سایت‌ها و رسانه‌های معتبر انگلیسی زبان و البته یک نشریه آلمانی زبان منتشر شده‌اند.

با نگاهی به این گزارش‌های می‌توانید ببینید که رسانه‌های معتبر چطور از داده‌ها در روزنامه‌نگاری استفاده می‌کنند.

اهداف این هفته

  • درک می‌کنید که روزنامه نیویورک تایمز چطور از نقشه برای نشان دادن میزان مرگ و میر به خاطر مصرف مواد مخدر استفاده می‌کنید.
  • می‌بینید که وب‌سایت ۵۳۸ چطور با استفاده از نتایج نظرسنجی‌ها روند تدریجی تغییر افکار عمومی در آمریکا را در دوران باراک اوباما بررسی می‌کند.
  • با نتایج تحقیقات داده‌نگارهای روزنامه گاردین آشنا می‌شوید که در همان روزهای نخستینِ شیوع کووید فهمیدند که آمار رسمی یک پایش لنگ می‌زند.
  • در گزارشی دیگر می‌بینید که داده‌نگاران روزنامه گاردین چطور بین خیال و واقعیت خط می‌کشند تا روی درک جامعه از جمعیت مسلمانان نور بتابانند.
  • با مرور یک گزارش تراز اول داده‌نگاری با مهارت‌های روزنامه آلمانی برلینر مورگن‌پست آشنا می‌شوید و می‌بینید که تیم روزنامه‌نگاران و داده‌نگاران این روزنامه چطور مناطقی روی کره زمین را به تصویر کشیده‌اند که به خاطر تغییرات اقلیم «غیر قابل سکونت» شده‌اند.
  • در گزارش دیگری خواهید دید که تیم نقشه‌نگاران روزنامه لوس آنجلس تایمز چطور دو روز بعد از حمله روسیه به اوکراین با انتشار پنج نقشه و یک نمودار روی زمینه این خبر نور می‌تابانند.
  • دستِ آخر، به دیدن یک گزارش برجسته داده‌نگارانه روایی دعوت می‌شوید که یکی از بهترین گزارش‌های داده‌نگاری سال ۲۰۲۲ نام گرفته و به شما نشان می‌دهد که اگر تمام و کمال در دنیای داده‌نگاری غرق و متخصص شوید چطور می‌توانید با استفاده از این ابزار روایت‌های درخشان خلق کنید.
  • استفاده از نقشه
  • صفحه‌بندی گزارش نیویورک‌تایمز
  • پیدا کردن روندها
  • نمودار تعاملی گزارش ۵۳۸
  • شفافیت و پاسخگویی
  • داده‌نگاری‌های آگاهی‌بخش ۱
  • داده‌نگاری‌های آگاهی‌بخش ۲
  • منبع داده‌ها و چگونگی استفاده
  • روشن کردن زمینه خبر
  • نمودار و نقشه برای روایتِ زمینه خبر
  • نمودار و نقشه برای روایت وضعیت دو طرف
  • نور تاباندن روی موضوعات پیچیده
  • پس یادمان باشد

آنچه در این دوره خواندید و یاد گرفتید، همگی مفاهیم، تکنیک‌ها و ابزاری برای داده‌نگاری و مصورسازی داده‌ها بود که به زبانی قابل فهم برای روزنامه‌نگارها نوشته شده بود.

هدف ما این بود تا روزنامه‌نگارها را قادر بسازیم که بدون ورود به دنیای تخصصی داده‌نگاری و مصورسازی، با داده‌ها کار کنند و با استفاده از ابزار مصورسازیِ در دسترس مثل گوگل لوکر استودیو، داده‌ها را به شکلی ساده و قابل درک برای مخاطبان خود روایت کنند.

اما دنیای داده‌نگاری بسیار فراتر از اینهاست. باید در آمار سررشته داشته باشید. باید مهندسی داده بلد باشید و خوب است با زبان‌های برنامه‌نویسی مثل آر و پایتون آشنا باشید تا بتوانید به راحتی با داده‌ها کار کنید.

این روزها همچنین باید در به‌کارگیری هوش مصنوعی سررشته داشته باشید تا بتوانید در میان انبوهی از داده‌ها غوطه بخورید و الگوها، بافت‌ها و روندها را استخراج کنید.

ما در اینجا نقشه راهی ارائه کرده‌ایم برای کسانی که تمایل دارند در داده‌نگاری و مصورسازی داده‌ها متخصص شوند. این مسیری طولانی است که به سال‌ها تلاش نیاز دارد. 

به عنوان یک روزنامه‌نگار نیازی نیست وارد این مسیر شوید. آنچه یاد گرفته‌اید کارتان را راه می‌اندازد. همچنین، در بسیاری از مواقع می‌توانید از متخصصان آمار، مهندسان داده و مصورسازهای داده کمک بگیرید و به صورت تیمی پروژه‌های داده‌نگاری روایی خود را پیش ببرید.

پس فقط در صورتی در این مسیر قدم بگذارید که بخواهید یک متخصص آمار، مهندس داده یا مصورساز داده‌ها شوید.

اهداف این هفته

  • با مسیری آشنا می‌شوید که می‌توانید با گذراندن آن به یک مهندس داده تبدیل شوید.
  • با مسیری آشنا می‌شوید که می‌توانید با گذراندن آن به یک متخصص مصورسازی داده‌ها تبدیل شوید.
  • چند توصیه کلی می‌خوانید که به شما کمک می‌کند تا در مسیر داده‌نگاری موفق شوید.

۱. Google Looker Studio

۲. R

۳. Python

  • برای این که یک مهندس داده شوم باید چه کار کنم؟
  • برای این که یک متخصص مصورسازی داده‌ها شوم باید چه کار کنم؟
  • توصیه‌های کلی
  • پس یادمان باشد