روزنامه‌نگاری محیط‌زیست
- مدت زمان دوره : 8 هفته
- تعداد آزمون ها: 8
- تعداد سرفصل ها: 123
- سطح دوره: پیشرفته
-
در این دوره یاد می‌گیرید چطور مسائل محیط‌زیستی را مسئولانه پوشش دهید.
- شرکت در دوره
درباره این دوره
«روزنامه‌نگاری محیط‌زیست» به پوشش حوادثی می‌پردازد که منشا غیرطبیعی دارند، یا اگر هم طبیعی هستند دخالت یا عدم‌دخالت انسان باعث وخامتش شده است.
خشکسالی، آلودگی هوا و گرم شدن هوا، همگی، روی زندگی ما تاثیر می‌گذارند.
در این دوره یاد می‌گیرید چطور چنین بحران‌هایی را پوشش دهید و خواهید دید نقش روزنامه‌نگار در پوشش موضوعات مرتبط با محیط زیست، تنها روایت رویداد نیست.
به عنوان خبرنگار یاد می‌گیرید دلیل ایجاد بحران را پیدا کنید و به جامعه‌تان کمک کنید تا از این بزنگاه‌ها عبور کند و در مسیر پیشرفت قدم بردارد.
در این دوره چه چیزهایی یاد می‌گیریم؟
در دنیای روزنامه‌نگاری زیست‌محیطی بیشتر با «محیط» اطرافمان سروکار داریم تا با «اجتماع» اطرافمان. به عنوان یک خبرنگار زیست‌محیطی رویدادهایی را پوشش می‌دهیم که به محیطزیستمان مربوط می‌شوند؛ مثل آلودگی هوا، گرم شدن زمین، انقراض گونه‌های جانوری، نازک شدن لایه اوزون و کمبود منابع آب. هر چند رخدادهای طبیعی محیط‌زیست را متاثر می‌کنند، اما به عنوان یک خبرنگار زیست‌محیطی باید رخدادهایی را هم پوشش دهیم که به خاطر فعالیت بشر محیط‌زیست را دستخوش تلاطم می‌کنند.
در این دوره با مفاهیم زیر آشنا می‌شوید:
درکی عمیق‌تری از روزنامه‌نگاری زیست‌محیطی پیدا می‌کنید.
یاد می‌گیرید که از روزنامه‌نگاری توضیحی برای پوشش اخبار زیست‌محیطی استفاده کنید.
با مقدمات جمع‌آوری و تحلیل و انتشار داده‌های زیست‌محیطی آشنا می‌شوید.
یاد می‌گیرید با درهم‌آمیختن روزنامه‌نگاری توضیحی و گزارش مسائل انسانی، مطالبی ماندگار و تاثیرگذار بنویسید.
خواهید دید که با استفاده از روزنامه‌نگاری راهگشا یا راه‌حل‌گرا چطور می‌توانید رویدادهای محیط‌زیستی را پوشش بدهید و مخاطبانتان را برای داشتن یک زیست‌بوم بهتر راهنمایی کنید.
موضوعات کلیدی، روندها و چالش‌های روزنامه‌نگاری زیست‌محیطی را می‌شناسید.
با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد در حوزه محیط‌زیست آشنا می‌شوید.
یاد می‌گیرید بسته به اینکه چه حوزه‌ای را پوشش می‌دهید، از کدام یک از ابزارهای روزنامه‌نگاری استفاده کنید.
با ویژگی روزنامه‌نگاری مداخله‌گرا و اهمیت پاسخگو کردن نهادها آشنا می‌شوید.
با کارکردهای گوگل ارث آشنا می‌شوید و یک نقشه می‌سازید که نشان می‌دهد میزان سطح آب دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر چقدر تغییر کرده است.
اهداف این هفته:
یک خبرنگار زیست‌محیطی با چه دنیایی سروکار دارد؟
چرا می‌گویند در دنیای محیط‌زیست «همه چیز به همه چیز ربط دارد»؟
چرا تخصص در یکی از شاخه‌های محیط‌زیست برای روزنامه‌نگاران این حوزه مهم است و چرا باید دانشی کلی درباره کلیت مساله محیط‌زیست داشت؟
در کنار پاسخ به این پرسش‌ها، با ابزار و ذهنیت لازم برای پوشش اخبار محیط‌زیست آشنا می‌شوید.
- یک خبرنگار زیست‌محیطی با چه دنیایی سروکار دارد
- همه چیز به همه چیز ربط دارد
- آگاهی کلی، دانش تخصصی
- ابزار روزنامه‌نگاری زیست محیطی
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته اول
این هفته نگاهی می‌اندازیم به روزنامه‌نگاری توضیحی در حوزه محیط‌زیست و شرح می‌دهیم که این نوع روزنامه‌نگاری چه ویژگی‌هایی دارد و چطور به کار خبرنگارهای زیست محیطی می‌آید.
اهداف این هفته:
با روزنامه‌نگاری توضیحی و کاربرد آن در پوشش موضوعات محیط‌زیستی آشنا می‌شوید.
با اهمیت داده‌ها در دنیای روزنامه‌نگاری توضیحی آشنا می‌شوید.
یاد می‌گیرید چطور روزنامه‌نگاری توضیحی را با گزارش‌های مسائل انسانی درهم بیامیزید.
- روزنامه‌نگاری توضیحی چیست و چطور به کار خبرنگارهای زیست محیطی می‌آید؟
- یک نمونه از گزارش توضیحی؛ بخش اول
- یک نمونه از گزارش توضیحی؛ بخش دوم
- یک نمونه از گزارش توضیحی؛ بخش سوم
- نوشتن یک گزارش توضیحی کامل
- درهم‌آمیختن روزنامه‌نگاری توضیحی با گزارش‌نویسی براساس مسائل انسانی
- بخش اول گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش دوم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش سوم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش چهارم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش پنجم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش ششم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بخش هفتم گزارش بی‌بی‌سی؛ زندگی در گرم‌ترین محله‌های بریتانیا
- بررسی، تحلیل و ارائه داده‌ها
- استفاده از داده؛ جمع‌آوری و پالایش
- استفاده از داده؛ دسته‌بندی و تحلیل
- استفاده از داده؛ ارائه و مصداق
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته دوم
کار روزنامه‌نگاری روایت رویدادهاست. اما خب اگر روزنامه‌نگارها بتوانند به بهتر شدن اوضاع کمک کنند، کسی آنها را برای این کار بازخواست نمی‌کند.
برای همین، در سال‌های اخیر نوعی روزنامه‌نگاری پدید آمده است که به آن روزنامه‌نگاری راهگشا یا راه‌حل محور می‌گویند. همان‌طور که از اسم آن پیداست، این نوع روزنامه‌نگاری تلاش می‌کند تا برای مشکلات و چالش‌ها راه‌حل ارائه دهد. و اغلب این راه‌حل با تهیه گزارش درباره کسانی که موفق شده‌اند مشکلات و چالش‌ها را حل کنند، ارائه می‌شود.
این هفته با روزنامه‌نگاری راهگشا آشنا می‌شویم.
اهداف این هفته:
می‌فهمید که روزنامه‌نگاری راهگشا یا راه‌حل محور چیست.
یاد می‌گیرید چطور از ابزار روزنامه‌نگاری راه‌حل‌کاو استفاده کنید.
با چند نمونه از گزارش‌های راهگشا آشنا می‌شوید.
- روزنامه‌نگاری راهگشا چیست؟
- چهار ستونِ روزنامه‌نگاری راهگشا
- بخش اول گزارش سی‌ان‌ان؛ پنگوئن‌های در معرض خطر
- بخش دوم گزارش سی‌ان‌ان؛ پنگوئن‌های در معرض خطر
- تحلیل گزارش سی‌ان‌ان
- آتش‌سوزی برج مسکونی گِرِن‌وِل لندن
- آتش‌سوزی ساختمان گرنول؛ کار یک روزنامه‌نگار چیست؟
- روزنامه‌نگاری راه‌حل‌کاو و محیط‌زیست
- بخش اول گزارش سی‌ان‌ان؛ صنعت سینما و محیط زیست
- بخش دوم گزارش سی‌ان‌ان؛ صنعت سینما و محیط زیست
- تحلیل گزارش سی‌ان‌ان درباره صنعت سینما و محیط زیست
- روزنامه‌نگاری راهگشا در عمل
- ابزار روزنامه‌نگاری راهگشا
- روزنامه‌نگاری برای دنیایی بهتر
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته سوم
روزنامه‌نگاری تحقیقی اغلب روی موضوعاتی نور می‌تاباند که صاحبان قدرت ترجیح می‌دهند از چشم مردم دور بماند. روزنامه‌نگاری تحقیقی مهم است، چون بسیاری از نهادهای دولتی یا خصوصی به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند و ترجیح می‌دهند کسی کاری به کارشان نداشته باشد.
این آسیب‌ها می‌توانند در زندگی ما خلل وارد کنند. می‌توانند آب، خاک یا هوا را آلوده کنند و می‌توانند گونه‌های جانوری را در معرض خطر قرار دهند.
پشتکار و کنجکاوی خبرنگارها برای روایت ماجرا و نور انداختن روی فعالیت‌هایی که در محیط‌زیست خلل وارد می‌کنند، می‌تواند به تغییر رفتار صاحبان قدرت منجر شود.
این هفته نگاهی می‌کنیم به یکی از قدرت‌مندترین ابزارهای روزنامه‌نگارها: روزنامه‌نگاری تحقیقی.
همچنین بررسی می‌کنیم که به عنوان یک خبرنگار محیط‌زیست چطور می‌توانید از این ابزار برای پاسخگو کردن اصحاب قدرت و همچنین مطلع کردمن مردمی که در معرض آسیب‌های زیست محیطی قرار دارند، استفاده کنید.
برای اینکه با ساز و کار روزنامه‌نگاری تحقیقی آشنا شوید بهتر از همه این است که دوره روزنامه‌نگاری تحقیقی موسسه میدپوینت مدیا را مطالعه کنید. در این دوره خواهید دید که از روزنامه‌نگاری تحقیقی چطور برای تهیه گزارش‌های محیط‌زیستی استفاده می‌شود.
اهداف این هفته:
- یاد می‌گیرید یک سوژه برای گزارش‌های تحقیقی زیست محیطی خود تهیه کنید.
- یاد می‌گیرید یک گزارش تحقیقی محیط‌زیستی تهیه کنید.
- با مثلث گردآوری اطلاعات و کاربرد آن برای تهیه گزارش‌های زیست محیطی آشنا می‌شوید.
- یاد می‌گیرید گزارش خود را دسته‌بندی کنید.
- با اهمیت راستی‌آزمایی اطلاعات آشنا می‌شوید.
- چطور یک گزارش تحقیقی تهیه کنیم؟
- فرضیه گزارش
- چطور یک گزارش تحقیقی را بسط دهیم؟
- ضلع اول: بررسی اطلاعات موجود
- ضلع دوم: گفت‌وگو با آدم‌ها
- ضلع سوم: مشاهدات میدانی
- راستی‌آزمایی اطلاعات
- ثبت، ذخیره و دسته‌بندی اطلاعات جمع‌آوری شده
- نوشتن گزارش‌های تحقیقی
- نمونه‌ای از یک گزارش تحقیقی
- بخش اول گزارش بی‌بی‌سی؛ آلودگی نفتی
- بخش دوم گزارش بی‌بی‌سی؛ آلودگی نفتی
- بخش سوم گزارش بی‌بی‌سی؛ آلودگی نفتی
- بخش چهارم گزارش بی‌بی‌سی؛ آلودگی نفتی
- پشتکار برای تهیه گزارش‌های تحقیقی
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته چهارم
رسانه‌ها نقش مهمی در شکل دادن به افکار عمومی درباره محیط‌زیست و تغییرات اقلیم دارند؛ اما این نقش یک شمشیر دو لبه است. یعنی آنها هم می‌توانند کمک کنند تا خطرات ناشی از گرم‌تر شدن زمین کم شود و هم می‌توانند با گسترش اطلاعات جعلی به آن دامن بزنند.
این هفته نگاهی می‌اندازیم به اینکه روزنامه‌نگارها به عنوان طرفداران محیط‌زیست و فراتر از آن به عنوان کنشگر چطور می‌توانند کارشان را انجام بدهند.
اهداف این هفته:
- می‌فهمید که حد و حدود طرفداری و کنشگری در دنیای روزنامه‌نگاری محیط‌زیست کجاست.
- با چند توصیه سازمان ملل و یک خبرنگار برجسته محیط‌زیست آشنا می‌شوید تا ببینید چطور می‌توانید در مبارزه با تغییرات اقلیم سهیم باشید.
- بی‌طرفی و طرفداری در دنیای روزنامه‌نگاری زیست محیطی
- طرفداری از علم بهتر از بی‌طرفی است
- «اطلاعات موثق» قوی‌ترین ضربه کاری یک خبرنگار است
- کمک روزنامه‌نگاران به مبارزه با تغییرات اقلیم
- رویدادهای محلی، تعامل و علم
- قوانین جدید
- ادعاهای علمی
- طرفداری از محیط‌زیست در شبکه‌های اجتماعی
- روزنامه‌نگاری تحقیقی، چراغ راه روزنامه‌نگاری مداخله‌گرا و کنشگرا
- «محیط‌زیست خصمانه»
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته پنجم
محیط‌زیست شاخه‌های متنوعی دارد. از یک سو باید زیست‌بومی را بررسی کنیم که در طول هزاران سال شکل گرفته است و شامل دریاها و خشکی‌ها و موجودات می‌شود. از سوی دیگر باید فعالیت‌های طبیعی و به ویژه فعالیت‌های بشر را بررسی کنیم که روی این زیست‌بوم تاثیر گذاشته و می‌گذارد و آن را در آستانه نابودی قرار داده است.
این هفته با بعضی از مفاهیم و حوزه‌های محیط‌زیست آشنا می‌شوید که دغدغه اصلی خبرنگاران زیست‌محیطی را می‌سازد. هر کدام از این حوزه‌ها دنیای خودشان را دارند و چند سالی باید خود را در آنها غرق کنید تا از کم و کیفشان سر دربیاورید. اما کار شما به عنوان خبرنگار همین است دیگر: باید از زیروبم حوزه خبریتان سر در بیاورید و آن را به زبان ساده و قابل فهم و البته تاثیرگذار برای مخاطبانتان شرح بدهید.
در دنیای روزنامه‌نگاری زیست‌محیطی خبرنگارها البته اغلب یک کار دیگر هم می‌کنند: آنها تلاش می‌کنند تا با اطلاع‌رسانی مخاطبان خود را بر آن دارند تا زیست‌بومی بهتر برای خود و دیگران بسازند.
برای همین، اغلب می‌بینیم که خبرنگاران حوزه‌های زیست‌محیطی تا حدودی نقشی کنشگر یا دست کم ترغیب‌‌کننده هم دارند. البته همه این‌ها بستگی به خود شما دارد و اینکه چه اندازه می‌خواهید در جامعه‌تان تغییر ایجاد کنید.
ما در میدپوینت مدیا از علم و اطلاعات موثق طرفداری می‌کنیم. پس به عنوان یک خبرنگار محیط‌زیست از شما هم می‌خواهیم چنین کنید.
اهداف این هفته:
- با حوزه‌های مختلف محیط‌زیست آشنا می‌شوید.
- با اهمیت توسعه پایدار آشنا می‌شوید.
- اهمیت تنوع زیستی را درک می‌کنید و می‌فهمید که چرا تنوع‌زیستی برای بقای بشر لازم است.
- با آلودگی هوا و تاثیر آن بر آب و خاک آشنا می‌شوید.
- با انواع انرژی‌های تجدیدپذیر و روند به‌کارگیری آن در جهان و ایران آشنا می‌شوید.
- با عادت‌های پایدار آشنا می‌شوید و می‌بینید که چطور می‌توانید مخاطبانتان را وادارید تا با تغییرات کوچک در زندگی‌شان به یک محیط‌زیست بهتر کمک کنند.
- با تغییرات اقلیمی و راه‌های مبارزه با آن آشنا می‌شوید.
- با کنفرانس‌ها و کنوانسیون‌های زیست‌محیطی آشنا می‌شوید.
- با نهادها و سازمان‌های حفاظت از محیط‌زیست در ایران آشنا می‌شوید.
- یاد می‌گیرید چطور با مهارت‌های روزنامه‌نگاری که تا کنون آموخته‌اید اخبار زیست‌محیطی را پوشش دهید.
- توسعه پایدار
- توسعه پایدار: به عنوان یک خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- تنوع زیستی
- تنوع زیستی: به عنوان یک خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- آلودگی
- آلودگی هوا
- آلودگی آب
- آلودگی خاک
- آلودگی: به عنوان یک خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- انرژی‌های تجدیدپذیر
- مزایا و مشکلات انرژی‌های تجدیدپذیر
- انرژی: به عنوان خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- عادت‌های پایدار
- آگاهی: به عنوان یک خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- تغییرات اقلیم
- یک نمونه؛ توضیحات سازمان ملل درباره تغییرات اقلیم
- پوشش تغییرات اقلیمی: به عنوان یک خبرنگار چه می‌توانم بکنم؟
- آگاهی‌رسانی کلی درباره پدیده تغییرات اقلیم
- آگاهی‌رسانی و پوشش آمارهای مربوط به افزایش دما
- اطلاع‌رسانی درباره قوانین و نتایج کنفرانس‌های جهانی
- آگاهی‌رسانی و پوشش فعالیت‌های مربوط به تطبیق‌پذیری با شرایط جدید
- کنفرانس‌ها و کنوانسیون‌های جهانی محیط‌زیستی
- کنوانسیون سازمان ملل درباره چارچوب تغییر اقلیم
- سایر کنوانسیون‌هایی که به ایران مربوط می‌شوند
- نهادها و سازمان‌های حفاظت از محیط‌زیست در ایران
- محیط زیست در ایران: به عنوان خبرنگار چه باید بکنید
- پس یادتان باشد؛ بخش اول
- پس یادتان باشد؛ بخش دوم
- آزمون هفته ششم
اکثر کشورهای عضو سازمان ملل متحد -۱۹۳ کشور- سال ۲۰۱۵ اهدافی را برای توسعه پایدار تعیین کردند و پذیرفتند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی به آنها دست پیدا کنند.
این اهداف جایگزین اهداف توسعه سازمان ملل شد که در سال ۲۰۰۰ و با ورود به هزاره سوم میلادی شکل گرفته بودند.
سازمان ملل می‌گوید گام برداشتن در جهت دستیابی به این اهداف کمک می‌کند تا با فقر شدید و ناعدالتی مبارزه شود و به حفاظت از محیط‌زیست و اقلیم کره زمین کمک شود.
در کل ۱۷ هدف برشمرده شده است. رعایت همه این اهداف کم و بیش به زندگی بهتر بر روی کره‌زمین کمک می‌کند.
ما در این دوره به آن دسته از اهداف توسعه پایدار اشاره می‌کنیم که به طور مستقیم به حفظ محیط‌زیست مربوط می‌شوند. اما اگر می‌خواهید درباره همه این اهداف بیشتر مطالعه کنید می‌توانید آنها را به زبان فارسی در وب‌سایت سازمان ملل مطالعه کنید.
همچنین وب‌سایت «گزارش توسعه پایدار» فهرستی از صد گزارش و مقاله تهیه کرده است که نشان می‌دهند کشورهای مختلف برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار در سال ۲۰۲۱ چه گام‌هایی برداشته‌اند. با مرور این فهرست می‌توانید به انبوهی از گزارش‌های بی‌بی‌سی، گاردین، واشنگتن پست و سایر رسانه‌های معتبر جهان دست پیدا کنید.
اهداف این هفته:
- با اهداف توسعه پایدار سازمان ملل در حوزه حفاظت از محیط‌زیست آشنا می‌شوید.
- در یک بررسی اجمالی می‌بینید که جهان و ایران در چارچوب اهداف توسعه پایدار سازمان ملل با چه مشکلات زیست محیطی‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند.
- با رویکرد ایران در قبال اهداف توسعه پایدار سازمان ملل آشنا می‌شوید.
- آب سالم
- آب سالم؛ ایران
- انرژی پاک و قابل دسترس
- اقدام برای اقلیم
- اقدام برای اقلیم؛ ایران
- زندگی زیر آب
- زندگی زیر آب؛ ایران
- زندگی در خشکی
- زندگی در خشکی؛ ایران
- رویکرد ایران به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد
- اهداف توسعه پایدار سازمان ملل؛ چراغ راه خبرنگاران
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته هفتم
در قرن بیست و یکم، پیشرفت فناوری‌های ماهواره‌ای این امکان را برای‌مان به وجود آورده تا بتوانیم از دور محیطزیستمان را زیر نظر داشته باشیم.
با دورسنجی محیط‌زیست می‌توانیم وضعیت تغییر جنگل‌ها، تالاب‌ها، دشت‌ها، دریاها و کوه‌ها را زیر نظر بگیریم و شاید تغییرات زیست محیطی در طول زمان باشیم.
یکی از ابزارهای رایگانی که بیش از همه می‌تواند به ما کمک کند گوگل‌ارث است. با استفاده از گوگل‌ارث می‌توان عکس‌های ماهواره‌ای با‌کیفیت از روی سطح زمین تهیه کرد.
این هفته با ساز و کار این نرم‌افزار آشنا می‌شوید. همچنین یاد می‌گیرید که عکس‌های ماهواره‌ای را تحلیل کنید.
اهداف این هفته:
- با دورسنجی محیط‌زیست آشنا می‌شوید.
- می‌فهمید گوگل‌ارث چطور می‌تواند به دورسنجی محیط‌زیست کمک کند.
- کار با نرم‌افزار گوگل‌ارث را می‌آموزید.
- با استفاده از گوگل‌ارث می‌بینید که آب دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر چقدر کم شده است.
- دورسنجی محیط‌زیست
- کاربرد دورسنجی در حوزه‌های محیط زیست
- آشنایی با نرم‌افزار گوگل ارث
- آشنایی با نرم‌افزار گوگل ارث انجین
- نصب و استفاده از گوگل ارث پرو؛ بخش اول
- نصب و استفاده از گوگل ارث پرو؛ بخش دوم
- اولین پروژه دورسنجی خود را ثبت کنید
- اولین پروژه دورسنجی خود را ثبت کنید: مقایسه
- ذخیره پروژه‌های گوگل ارث پرو
- پس یادتان باشد
- آزمون هفته هشتم
