ایران ماهی پر خبر را پشت سر گذاشت: روزهایی سخت و پر دردسر برای خبرنگاران. آنها نه اجازه داشتند از درگیری‌های تهران و تل‌آویو انتقاد کنند، نه برای نیکا شاکرمی بنویسند، و نه به اخبار درست یک واقعه ملی دسترسی داشته باشند. رئیس‌جمهور ایران در سانحه هوایی کشته شد، بدون آنکه یک مصاحبه مطبوعاتی برگزار شود و خبرنگاران حق پرسش پیدا کنند.
سانحه، حادثه، فرود سخت و سقوط: در ساعت ۱۵:۳۵ دقیقه شنبه ۳۰ اردیبهشت ماه یک رسانه محلی اعلام کرد برای بالگرد رئیس‌جمهور ایران «سانحه‌ای» اتفاق افتاده است. از همان لحظه، انتشار اخبار غیرواقعی، متناقض و مبهم شروع شد. شبکه خبر ساعت ۱۶:۲۰ دقیقه، عبارت «خبرهای تایید نشده درباره وقوع سانحه» را زیرنویس کرد و دقایقی بعد، مجری گفت برای بالگرد رئیس جمهوری «حادثه» رخ داده است. حدود ۱۶ ساعت طول کشید تا بالگرد رئیس‌جمهوری پیدا و مرگ همه سرنشینان آن تایید شود.
بعدا مشخص شد اولین خبر هم، بیش از دو ساعت بعد از اتفاق اصلی اعلام شده است.
هشدار به کاربران فضای مجازی: با ابراز خوشحالی بعضی از کاربران فضای مجازی از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی، پلیس فتا هشدار داد فضای مجازی را به‌دقت رصد می‌کند. پلیس از کاربران خواست «از انتشار هرگونه محتوایی که به هر نحوی باعث تحریک و تشویش احساسات عمومی شود، خودداری کنند.»
پلیس فتا همچنین از شناسایی «۸۰ تارنما» در این رابطه خبر داد و اعلام کرد که به تعدادی از مدیران آنها تذکر داده و برای شماری پرونده قضایی تشکیل شده است.
دادستان کل کشور نیز در بخشنامه‌ای به دادستان‌های عمومی و انقلاب، خواستار «برخورد سریع، موثر و بازدارنده» با افرادی شد که امنیت روانی جامعه را مخدوش و اذهان عمومی را تشویش می‌کنند.
تذکر دادستانی تهران به اهالی رسانه: دادستانی تهران در ساعات اولیه سقوط به شماری از خبرنگاران به دلیل «انتشار مطالب کذب» و «تشویش اذهان عمومی» تذکر داد. منیژه موذن، روزنامه‌نگار حوزه زنان نوشت به دلیل نحوه اطلاع‌رسانی و واکنش به کشته شدن ابراهیم رئیسی، پرونده جدیدی برای او باز شده است. همچنین، هیرش سعیدیان، روزنامه‌نگار، امیرحسین مصلی، سردبیر دوهفته‌نامه آیت ماندگار و محمد معینی، فعال رسانه‌ای، از تماس‌های تهدیدآمیز نهادهای امنیتی خبر دادند.
واکنش مجری صداوسیما به ابراز خوشحالی کاربران: محمدرضا شهبازی، مجری برنامه پاورقی در واکنش به ابراز خوشحالی کاربران شبکه‌های اجتماعی از مرگ ابراهیم رئیسی در تلویزیون گفت «هرزه‌ها آن‌ورهستند. همانطور که در طول تاریخ هرزه‌ها آن‌ور بوده‌اند.»
اشاره او به شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی بود که می‌گفتند در صورت تایید مرگ ابراهیم رئیسی، از خود عکس‌های برهنه منتشر خواهند کرد.
راستی‌آزمایی خبرها: در واکنش به خبرهای ضدونقیض، کاربران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها، آنها را راستی‌آزمایی کردند. برای نمونه، بی‌بی‌سی فارسی در یک گزارش ویدیویی و در یک گزارش تصویری، خبرها در این باره را بررسی کرد. سایت فکت‌نامه نیز در مطالب گوناگون، خبرهایی مانند پخش شیرینی در غزه و آتش‌بازی را راستی‌آزمایی کرد.
انتشار کتاب «شفافیت و روزنامه‌نگاری» در خارج ایران: فاطمه کریم‌خان، خبرنگار، از انتشار نتیجه پایان‌نامه خود در کتابی با محوریت اقتصاد سیاسی مطبوعات «پس از پنج سال تاخیر» خبر داد. او می‌گوید انتشارات جامعه‌شناسان این کتاب را پس از خاک خوردن و مجوز نگرفتن از وزارت ارشاد در تورنتو منتشر شد.
انتشار کتاب «اتاق خبر پلتفرمی»: کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» نوشته جواد دلیری و با مقدمه یونس شکرخواه، استاد ارتباطات و روزنامه‌نگاری، به تازگی منتشر شده است. این کتاب، اهمیت فناوری‌های اطلاعاتی در فرایند جمع‌آوری، تولید و انتشار محتوا در رسانه‌ها را بررسی می‌کند.
انتقاد از «مرگ مطبوعات» در ایران: حمید ضیایی‌پرور، مدرس ارتباطات و معاون سابق مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد می‌گوید تیراژ اندک نشان‌دهنده «مرگ» مطبوعات در ایران است. به اعتقاد او اعتماد مردم به رسانه‌های داخل کشور از بین رفته و مرجعیت رسانه‌ای تغییر کرده است. به نحوی که «رسانه‌های داخلی، خبرها را به نقل از رسانه‌های خارجی مطرح می‌کنند و مردم هم دنبال تایید خبر از رسانه‌های خارجی هستند.»
«سخت‌گیری» صداوسیما در برنامه کودکان: مجید قناد، مجری و برنامه‌ساز پیشین برای کودکان، در گفت‌وگویی تلویزیونی، سخت‌گیری‌های این سازمان در اوایل دهه شصت را روایت کرد. به گفته او، هنگام فیلمبرداری برنامه «از مدرسه تا مدرسه» دست زدن بچه‌ها ممنوع بود و باید یک انگشتی تشویق می‌کردند تا برنامه اجازه پخش بگیرد.
«مخاطبان صدا و سیما کم نشده‌اند»: پیمان جبلی، رییس سازمان صداوسیما، گفت ذائقه مصرف رسانه‌ای تغییر کرده و مخاطب همان میزان پیشین را صرف صداوسیما می‌کند اما به شکل‌های دیگر؛ مثل مشاهده محتوای صداوسیما در شبکه‌های اجتماعی و نمایش خانگی. به گفته او، الگوهای نظرسنجی به همین دلیل به روز شده است. او همچنین ادعا کرد که نزدیک ۸۰ درصد مخاطبان صداوسیما در شهرهای کوچک و روستاها هستند.
افزایش خشونت آنلاین علیه خبرنگاران زن: کنفرانس بین‌المللی روزنامه‌نگاری پروجیا ماه گذشته در ایتالیا برگزار شد. در آخرین روز نشست، درباره افزایش آزار و اذیت آنلاین زنان خبرنگار هشدار داده شد. در بیانیه پایانی این کنفرانس آمده است که خشونت آنلاین به یک خطر بزرگ شغلی در سراسر جهان تبدیل شده و روی کار خبرنگاران زن تاثیر گذاشته است.
گزیده‌ای از مسائل مطرح شده در کنفرانس را می‌توانید در این لینک بخوانید.
حضور اختصاصی یک رسانه در دادگاه تتلو: رسیدگی به پرونده امیرحسین مقصودلو (تتلو) در اردیبهشت‌ماه پایان یافت و حضور عکاس و خبرنگار خبرگزاری میزان در غیاب دیگر رسانه‌ها پرسش‌برانگیز شد. برای نمونه، رضا غبیشاوی، خبرنگار در صفحه شخصی خود نوشت که چرا خبرنگاران و عکاسان رسانه‌های دیگر در دادگاه حضور نداشتند.
پاسداشت خبرنگاران در وزارت خارجه آمریکا: همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، آمریکا از خبرنگارانی که در ایران زیر فشار شدید دولت هستند، قدردانی کرد. حساب فارسی وزارت خارجه آمریکا در شبکه ایکس به طور مشخص از نیلوفر حامدی، الهه محمدی و نازیلا معروفیان، خبرنگاران ایرانی نام برد.
جایزه «خوزه کوزو» برای الهه محمدی و نیلوفر حامدی: انجمن حرفه‌ای روزنامه‌نگاران گالیسیا و باشگاه مطبوعاتی فِرول، بیستمین دوره جایزه «خوزه کوزو» برای آزادی مطبوعات را به الهه محمدی و نیلوفر حامدی، روزنامه‌نگاران ایرانی اهدا کرد.
خبرهای جعلی درباره سرکوب دانشجویان در آمریکا: همزمان با بالا گرفتن اعترض‌های دانشجویی در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا، شماری از رسانه‌های داخل ایران، تصاویری قدیمی را به عنوان سرکوب دانشجویان در دانشگاه‌های آمریکا منتشر کردند. برای نمونه، خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه، تصویری قدیمی از اعتراض‌های دانشجویی در میلان را به عنوان ویدیویی از «ضرب و شتم» یک دانشجو در آمریکا منتشر کرد.
شنیده شدن اخبار بی‌بی‌سی از تلویزیون ایران: هنگام پخش یک مراسم مذهبی در شبکه خبر، برای لحظه‌هایی، صدای یک برنامه خبری بی‌بی‌سی فارسی درباره شمار کشته‌شدگان اعتراضات ۱۴۰۱ روی تصویر پخش شد. صداوسیما در بیانیه‌ای هرگونه هک را تکذیب کرد و نوشت آن صدا مربوط به کلیپ پخش‌شده در مراسم بود.
حمله به بی‌بی‌سی برای انتشار گزارش تحقیقی: در پی انتشار گزارش تحقیقی بی‌بی‌سی درباره قتل نیکا شاکرمی، شمار چشمگیری از رسانه‌های داخل ایران به این رسانه حمله کردند و یافته‌های آن را «دروغ» خواندند. در گزارش گفته شده که به نیکا شاکرمی در داخل ون نیروهای امنیتی تعرض و سپس او با ضربات باتون کشته شده است. روزنامه کیهان تیتر زد «روباه پیر، اپوزیسیون لال را شفا داد»، جام جم آن را «دروغگویی» برای «خون‌شویی» توصیف و وطن امروز، این گزارش تحقیقی را تلاش برای قرار دادن اهرم فشار جدید علیه جمهوری اسلامی تحلیل کرد. روزنامه همشهری هم نوشت که «گاف‌های رسانه ملکه تمامی ندارد». رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح‌طلب نیز در این‌باره سکوت نکردند. برای نمونه، روزنامه هم‌میهن نوشت: «از نظر حرفه‌ای گزارش بی‌بی‌سی جهانی درباره نیکا شاکرمی اشکالات گوناگونی دارد که آن را از اعتبار تهی می‌کند. ولی پرسش این است که چرا اساسا چنین گزارش‌هایی از رسانه‌های خارجی شنیده می‌شود؟»
انتشار عمدی یا درز اطلاعات: چهار سال پس از انتشار فایل صوتی محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی، سعید لیلاز، روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب به روزنامه شرق گفت انتشار مصاحبه چندساعته با ظریف «عمدی» و برای ارسال «پالس مثبت» به آمریکا بوده است.
پاسخ شهرداری قم به خبرنگار بعد از ماه‌ها: علی پورطباطبایی، خبرنگار در قم نوشت از شهرداری قم خواسته جزئیات یک قرارداد را بر اساس قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات شهرداری‌ها و شوراها منتشر کند؛ اما به گفته او شهرداری قم بعد از چهار ماه یک نامه را منتشر کرده که اطلاعات لازم را ندارد. اشاره آقای پورطباطبایی به ماده ۸ شیوه نامه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات شهرداری‌ها و شوراهای شهر و روستا مصوب ۱۳۹۹ است.
جایزه «شجاعت» برای ایران‌اینترنشنال: نشان «شجاعت» سال ۲۰۲۴ نشست ژنو برای حقوق بشر و دموکراسی به شبکه تلویزیونی ایران‌اینترنشنال اهدا شد. پوریا زراعتی، خبرنگار این شبکه و اصغر رمضانپور، سردبیر اجرایی ایران‌اینترنشنال جایزه را دریافت کردند..
دستکاری عکس علی خامنه‌ای: سایت علی خامنه‌ای، تصاویر دیدار تیم ملی فوتسال و مدیران فدراسیون فوتسال با رهبر جمهوری اسلامی ایران را دستکاری کرد. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با بازنشر این عکس‌ها احتمال دادند که تصویر محافظ یا محافظان در پشت سر آقای خامنه‌ای حذف شده باشد.
تصویر اشتباهی پهپادهای آمریکایی در همشهری: به نوشته محمد مهدی یزدی، خبرنگار حوزه دفاعی، روزنامه همشهری در مطلبی با تیتر «قدرت‌نمایی مردم»، تصویر پهپادهای آمریکایی را به جای پهپادهای ایرانی در صفحه اول خود منتشر کرده است.
درگذشت محمدعلی علومی، روزنامه‌نگار: محمد علومی، روزنامه‌نگار و نویسنده در ۶۳ سالگی درگذشت. او فعالیت روزنامه‌نگاری را از دهه شصت و با روزنامه اطلاعات آغاز کرد و از دهه هفتاد وارد حوزه داستان و پژوهش ادبی شد.
درگذشت مسعود اسکویی، مجری ورزشی: مسعود اسکویی، مجری رادیو و تلویزیون و گوینده ورزشی در ۸۵ سالگی درگذشت. آقای اسکویی سال ۱۳۴۵ به تلویزیون پیوست و ورزش‌هایی مانند فوتبال، تنیس، والیبال، اسب‌دوانی و اتومبیل‌رانی را برای رادیو و تلویزیون گزارش می‌کرد.
میزگرد «موانع امنیت شغلی روزنامه‌نگاران»: موسسه روزنامه‌نگاری و مطالعات رسانه بهاران در میانه اردیبهشت این میزگرد را با حضور کامبیز نوروزی (حقوقدان رسانه)، مهدی رحمانیان (مدیر گروه رسانه‌ای شرق) و سعید ارکان‌زاده یزدی (مدرس و روزنامه‌نگار) برگزار کرد. در این نشست موضوعات دستمزد پایین روزنامه‌نگاران، مالکیت و نوسان‌های سازمانی، آزادی رسانه، توقیف و خط قرمزهای رسانه مطرح شدند.
اعتراض محمد قوچانی به سازمان تامین اجتماعی: سردبیر و صاحب‌امتیاز نشریه‌های «آگاهی نو» و «کتاب‌نامه» در نامه‌ای از برخورد «مغازه‌گونه» تامین اجتماعی انتقاد کرد. او می‌گوید کارشناسان برای تایید فهرست بیمه چهار نفری نشریه انتظار دارند کارکنان از هشت صبح تا چهار عصر در محل کار باشند. او نوشت: «ما مغازه نداریم که هر روز صبح کرکره اش را بالا ببریم. روزنامه‌نگاری را به رسمیت بشناسید.»
آزادی روزنامه‌نگار مازندرانی: ارسلان رسولی عمارلویی، معروف به سرگالش، خبرنگار مازندرانی پس از ۱۱۳ روز حبس آزاد شد. دیوان عالی کشور با اعاده دادرسی این روزنامه‌نگار موافقت کرده است. آقای عمارلویی به اتهام «توهین به رهبری» به شش ماه زندان محکوم شده بود.
آزادی موقت مهدی افشارنیک: مهدی افشارنیک، روزنامه‌نگار اقتصادی ۲۹ اردیبهشت با سپردن وثیقه پنج میلیارد تومانی آزاد شد. وضعیت آقای افشارنیک و اتهام‌هایش مشخص نبود تا این:ه سه روز قبل از آزادی سخنگوی قوه قضائیه، اتهام‌های او را «امنیتی» اعلام کرد.
آزادی موقت دینا قالیباف: این روزنامه‌نگار مخالف حجاب اجباری ۱۱ اردیبهشت‌ماه با سپردن وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. پیش از این، دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی در بیانیه‌ای حذف او از دانشگاه و جنگ حکومت علیه زنان را محکوم کرده بودند.
آزادی موقت مصطفی حمدی: مصطفی حمدی، فعال رسانه‌ای و مدیر کانال خبری پرسمان با سپردن وثیقه ۴۰۰ میلیون تومانی از زندان سنندج آزاد شد. او ۲۱ فروردین بازداشت شده بود.
تبرئه مریم شکرانی: حکم مریم شکرانی، روزنامه‌نگار در پرونده مرتبط با آرمیتا گراوند نقض و او از همه اتهام‌ها تبرئه شد. این روزنامه‌نگار به دلیل انتشار توییت «نگذاشتند از کودک وطن‌مان بنویسم» در واکنش به «مرگ» آرمیتا گراوند در مترو، به جزای نقدی محکوم شده بود.
ایران در قعر جدول آزادی مطبوعات: سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالانه خود، ایران را در میان ۱۸۰کشور در رتبه ۱۷۶ از نظر آزادی مطبوعات قرار داد. براساس این گزارش، ایران، یکی از کشورهای «بسیار خطرناک» برای روزنامه‌نگاران است.
پیام نرگس محمدی در روز آزادی مطبوعات: نرگس محمدی، برنده جایزه نوبل صلح در پیامی از زندان تاکید کرد بند زنان زندان اوین شاهد حضور روزنامه‌نگاران شجاعی بوده است.
اینترنت: «حال‌گیری» کاهش سرعت
وضعیت خراب اینترنت: در اردیبهشت شمار زیادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی از کاهش شدید سرعت اینترنت ایران خبر دادند. در هفته‌های متمادی، فیلترشکن‌ها به سختی وصل و آپلود عکس و ویدیو بسیار دشوار شده است. برخی کاربران نیز با اشاره به این موضوع از #حق_اینترنت نوشتند و پذیرفتن وضعیت فاجعه‌بار اینترنت را «بزرگترین کمک به رویای قطع اینترنت» توصیف کردند.
مدیرعامل آروان‌کلاد اختلالات اخیر اینترنت را به «حمله‌های سایبری گسترده» نسبت داد و گفت انحصار و مشکلات متعدد در شرکت ارتباطات زیرساخت باعث تشدید اختلال‌ها می‌شود.
طرح صیانت در دستور کار مجلس: در آخرین روزهای کاری مجلس یازدهم، طرح صیانت از فضای مجازی در دستور کار قرار گرفت. این خبر را یک نماینده مجلس داد و گفت که زمزمه‌های بازگشت این طرح در هفته آخر مجلس مطرح شده است.
ابراز نگرانی ابراهیم رئیسی از «حال‌گیری» اینترنت: رئیس‌جمهور سابق ایران ۲۱ اردیبهشت با اشاره به گله‌ها از کندی شبکه اینترنت گفته بود که هنگام بازی‌های آنلاین نباید از گیمرها حال‌گیری شود و این حال‌گیری در انجام کسب‌وکارها و سخنرانی‌ها هم نباید باشد.
«کلید اینترنت باید در اختیار ما باشد»: هاشم حسینی بوشهری، دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه در دیدار با وزیر ارتباطات گفت نمی‌توانیم درها را به روی خود ببندیم، اما باید کلید این درها در اختیار ما باشد. او همچنین هشدار داد که «اگر به موقع وارد عرصه نشویم، عملا حکمرانی فضای مجازی به دست دشمنان می‌افتد.»
شرکت رایتل در گزارش تفحص از شستا: گزارش تحقیق و تفحص از شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) و شرکت‌های زیر‌مجموعه آن ۲۶ اردیبهشت ماه به قوه قضائیه ارسال شد. براساس این گزارش، شرکت خدمات ارتباطی رایتل به حیاط خلوت دولت‌ها تبدیل شده و یک حلقه شبه‌امنیتی بر آن چنبره زده بود.
ممنوعیت، محدودیت، محکومیت
احضار خبرنگاران و فعالان رسانه به دادسرای تهران: در پی انتشار گزارش تحقیقی بی‌بی‌سی درباره نیکا شاکرمی و واکنش‌های گسترده به آن در شبکه مجازی، دادستانی تهران علیه شماری از خبرنگاران و فعالان رسانه اعلام جرم کرد. این افراد به «برهم زدن امنیت روانی جامعه» متهم و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شده است.
محمد پارسی روزنامه‌نگار و فعال سیاسی، مرضیه محمودی روزنامه‌نگار اقتصادی، هادی کسایی‌زاده مدیرمسئول میدان آزادی و عسل داداشلو روزنامه‌نگار از جمله افرادی بودند که برای آنها پرونده تشکیل شد.
آمار مرگ بیماران خاص محرمانه شد: رئیس بنیاد خیریه امور بیماری‌های خاص می‌گوید وزارت بهداشت، از دو سال پیش، با صدور یک بخشنامه، انتشار آمار مرگ بیماران خاص را ممنوع کرده و به همین دلیل این بنیاد، آماری از تعداد مرگ بیماران خاص در اختیار ندارد.
فیلترینگ ۲۲ روزه سایت دیده‌بان ایران: سایت دیده‌بان ایران ۱۱ اردیبهشت‌ماه بدون اطلاع قبلی فیلتر و پس از ۲۲ روز رفع فیلتر شد.
مخالفت با آزادی ویدا ربانی: پرتو برهانپور، وکیل دادگستری خبر داد درخواست آزادی مشروط این روزنامه‌نگار به دلیل «لزوم حفظ نظم عمومی و به منظور اصلاح و تنبیه لازم اینگونه از مجرمین» در دادگاه تجدیدنظر استان تهران رد شده است. خانم ربانی، از دوم مهر ۱۴۰۱ در بازداشت است.
محکومیت صبا آذرپیک به حبس و ممنوعیت فعالیت مجازی: این روزنامه‌نگار با شکایت مجلس و شماری از نمایندگان به دو سال حبس قطعی، عذرخواهی و اعاده‌حیثیت از شاکی‌ها، جزای نقدی و ممنوعیت فعالیت در فضای مجازی محکوم شد.
محکومیت صاحب‌امتیاز و سردبیر «ناداستان»: هیات منصفه دادگاه مطبوعات، آرش صادق‌بیگی، مدیر مسئول و صاحب امتیاز مجله ناداستان، و محمد طلوعی، سردبیر، را به اتهام اشاعه منکرات، تصاویر و مطالب خلاف عفت عمومی مجرم شناخت اما هر دو را مستحق تخفیف دانست. پیشتر، آقای صادق بیگی از تعطیلی مجله ناداستان خبر داده بود.
محکومیت مدیرمسئول رویداد۲۴: محمد حیدری، مدیر مسئول رویداد ۲۴، در پرونده شکایت مدیرعامل شرکت واسپاری ملت مجرم شناخته شد. رویداد۲۴ به دلیل انتشار مطلبی با عنوان «حقوق ۱۷۰ میلیون تومانی مدیرعامل شرکت لیزینگ ملت» تیرماه ۱۴۰۲، به «نشر مطالب خلاف واقع» متهم شده بود.
اجرای حکم زندان پریسا صالحی: پریسا صالحی، روزنامه‌نگار اقتصادی و فعال دانشجویی نهم اردیبهشت‌ماه برای اجرای حکم ۵ ماه حبس به زندان کچویی کرج رفت. او پیش از معرفی خود به زندان در ویدیویی که در صفحه شخصی خود منتشر کرد، گفت: «من سراسر سر تعظیم هستم در مقابل مقاومت روزمره زنان این سرزمین. واقعا شگفت‌‌انگیز است.»
در اتفاقی عجیب، ۱۰ روز پس از بازداشت خانم صالحی، ماموران امنیتی برای بازداشت این روزنامه‌نگار به خانه‌اش مراجعه و تلاش کردند که وسایل شخصی او و دیگر اعضای خانواده را جلب کنند.
پرونده جدید برای مرضیه محمودی: مرضیه محمودی، روزنامه‌نگار اقتصادی از تشکیل پرونده جدید علیه خود خبر داد و نوشت به دنبال شخصی با فیش حقوقی است تا کفالتش را قبول کند.
برگزاری دادگاه امید فراغت: این روزنامه‌نگار حوزه سیاسی با انتشار یک ویدیو در صفحه ایکس خود گفت که به اتهام تبلیغ علیه نظام در شعبه اول دادگاه کیفری انقلاب کرج محاکمه شده است.
فشار بر روزنامه اعتماد: بهروز بهزادی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد در یادداشتی با تیتر «ما را تهدید یا تحدید نکنید» گفت نیروهای امنیتی با این روزنامه تماس گرفته و آنها را به دروغگویی متهم کرده‌اند. به نوشته آقای بهزادی، پلیس در پایان مکالمه گفته «به هر حال بايد ثابت كنيد. اگر اين كار را نكنيد ما جور دیگری وارد می‌شويم».
محاکمه غیابی یک روزنامه‌نگار: پویان خوشحال، روزنامه‌نگار ساکن استانبول با انتشار تصویر یک حکم از محاکمه غیابی خود خبر داد. به نوشته آقای خوشحال، او به ۹۱ روز حبس و ۸ میلیون جزای نقدی محکوم شده است.
شکایت از «صدای میراث»: در پی انتشار گزارش‌های انتقادی «صدای میراث» درباره یک موزه، مدیر مجموعه سعدآباد تهران از این رسانه به اتهام «افترا و نشر اکاذیب» شکایت کرد.
سانسور «دیسکورد»: پلتفرم چت گروهی آنلاین دیسکورد به دستور مقام‌های قضایی از دسترس کاربران داخل ایران خارج شد. دیسکورد که چند بار فیلتر و رفع فیلتر شده، یک پلتفرم محبوب برای علاقه‌مندان بازی‌های کامپیوتری (گیمرها) است.
احضار فعال رسانه‌ای: سعید سوزنگر، مدرس شبکه و امنیت اینترنت از احضار خود به وزارت اطلاعات خبر داد. او نوشت که به عنوان حق شهروندی به کنشگری خود ادامه می‌دهد.
احضار ابراهیم رشیدی: روزنامه‌نگار ساکن مشکین‌شهر در صفحه شخصی خود نوشت برای ارائه آخرین دفاع به شعبه اول دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب مشکین‌شهر احضار شده است. آقای رشیدی سوم اسفند پس از ۵۴ روز حبس با سپردن وثیقه آزاد شد.
بازداشت یک روزنامه‌نگار در خرم‌آباد: در پی شکایت مقامات دانشگاه فرهنگیان، امیر اسماعیلی، روزنامه‌نگار ساکن خرم‌آباد بازداشت شد. آقای اسماعیلی، معلم و مدیر پایگاه خبری لکنا است
تشکیل پرونده علیه میلاد علوی: دادستان تهران خبرنگار «شرق» را پس از اطلاع‌رسانی درباره اعتراض به حکم اعدام توماج صالحی، رپر زندانی، احضار کرد. او در یک پست نوشته بود «در محلات مختلف تهران و کرج، مردم، با شعارهایی، اعتراض خود را نشان دادند.»
اعلام جرم به خاطر انتقاد از حمله به اسرائیل: دادستانی تهران علیه بهنام صمدی، روزنامه‌نگار اقتصادی به دلیل انتشار یک گزارش انتقادی اعلام جرم کرد. آسیانیوز با اعلام این خبر نوشت گزارش آقای صمدی در نقد حمله پهپادی به اسرائیل و تبعات منفی آن بر اقتصاد بوده است.
درخواست «همشهری» برای برخورد با افشاکننده خبر: با افشای قرارداد دو میلیارد یورویی شهرداری تهران و یک شرکت چینی برای خرید اتوبوس‌های برقی و واگن مترو، محسن مهدویان، مدیرمسئول روزنامه همشهری در یادداشتی خواستار برخورد قوه قضائیه با افشاکننده خبر شد. آقای مهدویان با دفاع از شهردار تهران نوشت که افشا در شرایط تحریم، شبهه ضدامنیتی بودن این اقدام را مطرح می‌کند و با منافع شهر و مردم در تقابل است. این قرارداد را یاشار سلطانی، خبرنگار، افشا کرده بود.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران هم اعلام کرد که شهرداری از این فرد شکایت می‌کند و مطالب نوشته شده اشتباه است. او بدون نام بردن، افشاگر را «قلم به مزد» توصیف کرد.
فشار برای جلوگیری از خبررسانی در یک روستا: رسانه هیرکانی خبر داد که درپی اعتراض اهالی روستای آرو در مازندران، نیروهای امنیتی، کاربران اینستاگرام در این روستا را تحت فشار گذاشته‌اند تا درباره سرکوب معترضان در این روستا اطلاع‌رسانی نکنند.
رسانه‌های افغانستان
افغانستان از بدترین کشورها برای رسانه: سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالانه خود، افغانستان را یکی از بدترین کشورها در زمینه آزادی مطبوعات معرفی کرد. در این گزارش گفته شده طالبان بی‌وقفه روزنامه‌نگاران را سرکوب کرده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان هم در گزارش سالانه خود از افزایش محدودیت‌ها و سرکوب رسانه‌ها در سال گذشته خبر داد. نهاد حقوق بشری «رواداری» نیز با تحلیل وضعیت رسانه در افغانستان، خواستار حمایت از رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان شد.
هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) خواستار «احترام، حمایت جدی و حفاظت از خبرنگاران» افغانستان شد.
محدودیت‌های روز افزون خبرنگاران زن: به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات، بخش زنان سازمان ملل یادآور شد ۸۰ درصد از زنان خبرنگار در افغانستان به دلیل محدودیت‌ها، آزار و اذیت و ارعاب از کار دست کشیده‌اند.
شبکه‌ی مشارکت سیاسی زنان افغانستان و جنبش زنان عدالت‌خواه افغانستان در این روز به وضعیت رسانه‌ها در افغانستان اعتراض کردند.
ممنوعیت همکاری با «افغانستان اینترنشنال»: وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، به اتهام «نقض بی‌طرفی» همکاری با رادیو و تلویزیون «افغانستان اینترنشنال» را منع کرد و از مردم خواست که با این رسانه قطع رابطه کنند. در پاسخ به این اقدام، افغانستان اینترنشنال، اتهام مطرح شده را رد و اعلام کرد «هیچ فشاری باعث نخواهد شد که ما بالاترین معیارهای روزنامه‌نگاری و اصول حرفه‌ای خود را کنار بگذاریم.»
نهادهای مدافع آزادی بیان هم به اقدام جدید طالبان اعتراض کردند.
بازداشت سه خبرنگار در خوست: خبرنگاران سه رادیو در ولایت خوست به اتهام «نشر موسیقی» و «تماس تلفنی با شنوندگان زن» بازداشت شدند. این خبرنگاران چند روز بعد آزاد شدند.
شکنجه خبرنگار رادیو آزادی: روزنامه ۸ صبح از «شکنجه روحی و بدنی» حبیب‌الرحمان تأثیر، خبرنگار رادیو آزادی در زندان خبر داد. آقای تاثیر ۱۸ فروردین‌ماه بازداشت شد.
درخواست خبرنگاران مقیم ایران: خبرنگاران افغانستانی مقیم ایران در نشستی با کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان از این نهاد خواستند که مانع اخراج اجباری‌شان به افغانستان شود. به گفته یکی از شرکت‌کنندگان در این نشست، افراد تحت تعقیب طالبان، هنگام ورود به خاک افغانستان بازداشت، زندانی، شکنجه و حتی کشته می‌شوند.
مستند گاردین درباره خبرنگاران: روزنامه گاردین در مستند «خانه شماره ۳۰، کابل» وضعیت روزنامه اطلاعات روز، روزنامه‌نگاری در تبعید و روزنامه‌نگاران زن در افغانستان را روایت می‌کند. سخیداد هاتف، مدیرمسئول «اطلاعات روز» در این مستند از چالش‌های رسانه‌های مستقل در افغانستان می‌گوید.
بازداشت و آزادی یک خبرنگار در پروان: ندا محمد نوری، خبرنگار تلویزیون ملی در پروان به اتهام همکاری با «رسانه‌های تبعیدی» بازداشت شد. این خبرنگار محلی، سه روز بعد به قید ضمانت آزاد شد.
آزادی یک خبرنگار بعد از ۴۸ روز: رامین امیری، مدیر مسئول تلویزیون «صلح» در هرات پس از ۴۸ روز به قید ضمانت از زندان طالبان آزاد شد. گفته شد که او به خاطر «یک موضوع مالی مرتبط با کارهای رسانه‌ای‌اش» بازداشت شده بود.
تبدیل رسانه به قرارگاه: طالبان، یک ساختمان متعلق به «تلویزیون ملی» در ولایت پنجشیر را به قرارگاه نظامی تبدیل کرد.
نخستین روزنامه چاپی خصوصی در بدخشان: پس از سقوط حکومت قبلی افغانستان، فعالیت رسانه‌های چاپی در بدخشان متوقف شد. به تازگی روزنامه «اطلاعات شهر» به عنوان نخستین رسانه چاپی خصوصی در این ولایت منتشر شده است.
«زن‌تایمز» برنده جایزه رسانه‌ای حقوق بشر: رسانه «زن تایمز» برای گزارشِ خودکشی زنان و دختران در حاکمیت طالبان، برنده جایزه رسانه‌ای حقوق بشر شد. این رسانه، جایزه «اتاق خبر در تبعید» را دریافت کرد. زن‌تایمز پس از سقوط جمهوری اسلامی افغانستان با همکاری شماری از روزنامه‌نگاران داخل و خارج افغانستان تاسیس شده است.
گزارش‌های خبرساز ماه
غزل حضرتی، خبرنگار اعتماد در گزارش «ویژگی‌های نسل زد» سراغ هشت نفر از دختران دهه هشتاد رفته و با این دختران ۱۶ تا ۱۷ ساله گپ زده است. یکی از این دختران می‌گوید امنیت، آزادی و عدالت می‌خواهد و دختر دیگر از دولت می‌خواهد دست از سرشان بردارد.
نجمه رحمتی، خبرنگار ایلنا در یک گزارش میدانی از زندگی زنان سرپرست خانواده نوشته است. یکی از زن‌ها می‌گوید: «دخترم یک ماه است که دندان درد دارد و نتوانسته‌ام او را به دکتر ببرم، چون هزینه آن را نداریم.»
سمیه جاهدعطائیان، خبرنگار شرق در گزارش «دردسرهای کودکان قربانی اچ‌آی‌وی مثبت» می‌نویسد: «دختربچه هشت‌ساله‌ای حدود سه هفته با دندان درد شدید دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و هیچ دندان‌پزشکی با اطلاع از ابتلای او به اچ‌آی‌وی حاضر به پذیرش بیمار و ارائه خدمات دندان‌پزشکی به او نیست.»
بهاره شبانکارئیان، خبرنگار اعتماد در گزارشی درباره قتل زنان به دست مردان خانواده نوشته است: از ابتدای فروردین تا ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ دست‌کم ۲۳ زن و دختر به دست «همسر، پدر، برادر و خواستگار سابق خود» به قتل رسیدند.
سمیه ماندگار، خبرنگار رخشانه در گزارش «کودکان کار در بامیان؛ قربانیان کوچک در گرداب فقر شدید» می‌نویسد که حاکمیت طالبان وضعیت فقر در بامیان را بدتر کرده است. باقر یکی از این کودکان می‌گوید «تا زمانی‌که طالبان گم نشده ما نمی‌توانیم هیچ آرزویی داشته باشیم.» سمیه ماندگار در گزارش دیگر خود از ممنوعیت‌های طالبان نوشته که بر وضعیت مالی بسیاری از زنان تاثیر گذاشته است.
خبرنگاران رخشانه همچنین در گزارش‌هایی، محدودیت‌های طالبان و بیکاری زنان را بررسی کرده‌اند. در گزارش «محتسبان طالبان و مصیبت‌های زنان تجارت‌پیشه در بدخشان» رها آزاد از قول یک زن می‌نویسد: «سه‌سال قبل همه‌چیز آن‌طور که می‌خواستم بود؛ نان، کار، آزادی بود. اما حالا نه نان است، نه کار و نه آزادی».
آی‌نور سعیدپور، خبرنگار خبرگزاری بانوان افغانستان در گزارش خود از زنانی می‌گوید که از چنگ طالبان فرار کردند اما در ایران با دشواری‌های فراوان روبرو شدند.
در گزارش «قابلهها در افغانستان؛ شِکوه از محدودیت‌های طالبان و بیکاری» هانیه فروتن، محدودیت‌های طالبان، بیکاری و دستمزد ناچیز قابلهها را روایت می‌کند.
در گزارش «سرنوشت محنت‌بار رویا»، زندگی زن پلیسی روایت می‌شود که با آمدن طالبان بیکار شد، مورد خشونت فیزیکی شوهرش قرار گرفت.
خالد محمدی، خبرنگار اطلاعات روز در گزارش «طلای سبز پنجشیر» می‌نویسد «هیچ نهاد یا فردی قادر به نظارت بر چگونگی استخراج معادن در زیر حاکمیت طالبان نیست.»
امین کاوه، خبرنگار روزنامه ۸صبح در گزارشی تحقیقی، وضعیت ناگوار زنان در نظارت‌خانه‌ها و زندان‌های طالبان را بررسی می‌کند. دو تن از زنان در این گزارش می‌گویند طالبان به آنها تجاوز کرده و شاهد تجاوز به زنان دیگر بوده‌اند.
