تیر برای رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران ماه پر خبر و دشواری بود. انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری سبب شد فشارها، احضارها و تهدیدهای تلفنی بیشتر شود و خبرنگاران در شرایطی سخت‌تر کارشان را ادامه دهند. بنفشه سام‌گیس از عزل و تنبيه ۲۰ هزار مدير مدرسه به دلیل حمایت از دانش‌آموزان معترض در جنبش «زن، زندگی، آزادی» گزارش داد و بهاره شبانکارئیان هم جزئیات بیشتری را از کشته شدن یک زن ۲۴ ساله در لرستان در هجوم پلیس به خانهای روستایی فاش کرد. انتخابات شرایط را برای روزنامه‌نگاران دور از پایتخت هم دشوارتر کرد.
جلوگیری از ورود خبرنگاران شرق به وزارت کشور: به گفته خبرنگاران شبکه شرق، در روز رأی‌گیری از ورود آنها به وزارت کشور جلوگیری شده است. به نوشته میلاد علوی، سه خبرنگار شرق از ۱۰ صبح تا ۵ عصر مقابل ستاد انتخابات وزارت کشور بودند اما به آنها اجازه ورود داده نشد. مرجان زهرانی و ثمر فاطمی خبرنگاران دیگر شرق هستند که نتوانستند وارد شوند. پیشتر، سینا رحیم‌پور، سردبیر شبکه شرق از استعلام منفی ۴ خبرنگار شرق برای حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور خبر داده بود.
تذکر به اهالی رسانه: کمیته رصد و پایش تخلفات انتخاباتی رسانه‌ها،۶ تیرماه، خواستار «تذکر» به ۷ رسانه به دلیل «تخطی» از قانون مطبوعات، قانون انتخابات ریاست جمهوری و فهرست مصادیق محتوای مجرمانه در فضای مجازی شد. به گفته این کمیته موارد تخلف چنین بود:
- حمایت جانبدارانه از برخی نامزدها
- انتشار محتوای مشتمل بر توهین و افترا
- تخریب نامزدها
- دامن زدن به شایعات و انتشار برخی مطالب خلاف واقع
- انتشار نتایج نظرسازی و نظرسنجی‌های کاذب درباره انتخابات و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
معاون قوه قضاییه نیز ۱۱ تیرماه اعلام کرد «قبل از انتخابات حدود ۶۰۰ نفر از فعالان فضای مجازی که فعالیت خلاف قانون داشتند، به صورت حضوری و تلفنی، توجیه شدند. روز انتخابات هم ۶۸۵ نفر به همین شکل ارشاد شدند. ۶ نفر به دلیل تکرار رفتارهای مجرمانه احضار شدند.»
به گفته این مقام قضایی «در روز برگزاری انتخابات ۵۸ نفر به دلایلی همچون ایجاد اخلال در شعب اخذ رأی یا درگیری میان هواداران، بازداشت شدند که البته اکثر آنها در پایان همان روز آزاد شدند.»
رسانه و هزینه انتخابات: با انصراف برخی نامزدهای انتخاباتی، روزنامه اطلاعات از آنها خواست به دلیل استفاده از امکانات صداوسیما، خسارت وارده به بیت‌المال را جبران کنند. ایران‌اینترنشنال پخش مناظرات و حاشیه‌های آن در صداوسیما را حدود ۱۵۳ میلیارد تومان برآورد کرده است. سایت فکت‌نامه و رادیو فردا نیز نوشتند هزینه انتخابات ریاست جمهوری امسال از بخش اعتبار بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله تامین شده است.
بحث داغ اینترنت: حذف فیلترینگ یا افزایش سرعت اینترنت از جمله وعده‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری بود. نامزدها از قطع اینترنت در مواقعی مثل اعتراضات حمایت کردند، برای نمونه، پزشکیان، فیلترینگ کنترل شده در مواقع بحرانی و برداشتن آن در شرایط عادی را پیشنهاد کرد. در واکنش به این اظهارنظر، «تجارت‌نیوز» در گزارشی نوشت: «تعداد پلتفرم‌هایی که از رفع فیلتر برگشتند به انگشتان دو دست هم نمی‌رسد». بی‌بی‌سی فارسی نیز اختیارات رئیس‌جمهوری برای برداشتن فیلترینگ را بررسی کرد.
برای اطلاع بیشتر درباره این ادعا، می‌توانید به سایت فکت‌نامه نگاه کنید. فکت‌نامه سهم هر دولت در فیلترینگ را هم مقایسه کرده است.
همزمان با برگزاری انتخابات شمار زیادی از کاربران از اختلال و سرعت پایین اینترنت نوشتند و حتی یک مجری صداوسیما هنگام اجرای برنامه‌اش گفت: «نمی‌دانم سرعت کدام یک از مشترک‌ها افزایش پیدا کرده، سرعت اینترنت تلفن‌های همراه ما که خیلی متفاوت با آمار دولت است. سرعت اینترنت، یکی از مطالبات اولیه مردم شده و قرار نبوده سرعت اینترنت اینقدر پایین باشد و اینقدر مشکل داشته باشیم.»
شبیه‌سازی صدای ابراهیم رئیسی در تبلیغات انتخاباتی: صدای ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری پیشین با استفاده از هوش مصنوعی شبیه‌سازی و در یک ویدئوی انتخاباتی استفاده شد. در این ویدئو که ستاد مردمی بانوان سعید جلیلی در قم تهیه کرده، دستاوردهای دولت رئیسی برشمرده شده است.
گزارش رسانه‌ها در ایرنا: خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران در گزارش‌های متعددی، محتوای رسانه‌های داخل و خارج از ایران را در ارتباط با انتخابات بررسی کرده است. براساس یکی از این گزارش‌ها، در بازه زمانی ۱۱ تا ۱۲ تیرماه، «کانال‌های تلگرامی شبکه‌های من‌وتو و ایران‌اینترنشنال بیشترین تولید محتوا را برای کاهش مشارکت در انتخابات داشتند.»
شعار «یا حسین میرحسین» در صداوسیما: شعار «یاحسین میرحسین» در پخش تلویزیونی سخنرانی مسعود پزشکیان در میان اعضای ستادهای انتخاباتی استان تهران، شنیده شد. پس از این شعار، یک نفر نیز نام مصطفی تاجزاده را فریاد زد که به نظر می‌رسد صداوسیما، صدای حضار را در این لحظه بسیار پایین آورد.
«ایتا» کانال «اصلاحات‌نیوز» را بست: وب‌سایت اصلاحات‌نیوز ۱۰ تیرماه خبر داد پیام‌رسان ایتا، کانال این وب‌سایت را در پیام‌رسان ایتا بدون هشدار یا اعلام قبلی بسته است. مدیرمسئول اصلاحات‌نیوز هم در نامه‌ای به مقام‌های قضایی، خواستار برخورد با این رفتارها و مجموعه‌هایی شد که با پول بیت‌المال فعالیت می‌کنند.
حمایت مدیران سابق صداوسیما از پزشکیان: ۸۶ نفر از مدیران پیشین صداوسیما در بیانیه‌ای از مسعود پزشکیان حمایت کردند.
راستی‌آزمایی اظهارنظرهای نامزدهای انتخابات: در واکنش به ادعاهای نامزدهای انتخابات، کاربران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها، گفته‌های پیشین آنها را بازنشر و رسانه‌ها نیز بسیاری از موضوعات مطرح شده را راستی‌آزمایی کردند. برای نمونه، در واکنش به وعده‌های مسعود پزشکیان برای مقابله با گشت‌های اجباری، یک گفت‌وگوی قدیمی از او در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که طی آن می‌گوید: «مسئول پاکسازی بوده و قبل از مطرح شدن بحث حجاب در دولت، آن را در بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها اجباری کرده بود.»
در موردی دیگر، ویدیوئی از مناظره انتخابات ۱۳۹۲ منتشر شد که در آن محسن رضایی از سعید جلیلی می‌پرسد: «چرا از امتیاز اوباما در مذاکره بغداد استفاده نکردید؟»
راستی‌آزمایی‌های مرتبط با مسعود پزشکیان را می‌توانید اینجا بخوانید.
بازگشت خاتمی به رسانه‌ها: در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری، تصویر محمد خاتمی به رسانه‌های داخلی بازگشت. همچنین صداوسیما، گزارش دیدار مسعود پزشکیان و محمد خاتمی را منتشر کرد. در سال‌های گذشته گفته می‌شد که محدودیت‌هایی برای انتشار تصویر محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پیشین، در رسانه‌های داخلی وجود دارد.
عکس «مناقشه‌برانگیز» جام‌جم: روزنامه جام جم، وابسته به صداوسیما، عکسی از یک اثر انگشت با آرم جمهوری اسلامی و تیتر «حالا مردم» در صفحه اول خود منتشر کرد که بازتاب گسترده‌ای داشت. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، چکیدن جوهر قرمز از اثر انگشت را با هشتگ «انگشت در خون» مخالفان شرکت در انتخابات مقایسه کردند.
سانسور مستند سوم پزشکیان: صداوسیما، سومین مستند تبلیغاتی مسعود پزشکیان را سانسور کرد. گفته می‌شود که بخش‌هایی از این مستند که به اعتراض‌های ۱۴۰۱ اشاره می‌کند، از نسخه نهایی حذف شده است.
لغو نشست خبری پزشکیان: با اعلام پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات گفته شد که نشست خبری او با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در محل دفن روح‌الله خمینی برگزار می‌شود. البته ساعتی بعد رسانه‌ها از لغو کنفرانس خبری به دلیل دیدار با علی خامنه‌ای خبر دادند.
عذرخواهی خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی: توهین ژیار گل، خبرنگار بی‌بی‌سی، به گروهی از زنان مخالف جمهوری اسلامی در مقابل سفارت ایران در لندن، اعتراض‌های زیادی را برانگیخت. او درنهایت عذرخواهی کرد.
اعتراض یک عکاس-خبرنگار به پزشکیان: بی‌نظمی در مراسم حضور مسعود پزشکیان در مدفن روح‌الله خمینی تا آنجا پیش رفت که او خواندن بیانیه‌اش را ناتمام گذاشت. مرتضی نیکوبذل، عکاس خبری، در اینستاگرام نوشت: «امشب در برنامه‌ای بودیم که به معنی واقعی کلمه مثل گوشت چرخ‌کرده از آن بیرون آمدیم. اصلا به چه قیمتی باید عکاسی و خبر تهیه کرد؟ شاید جاهایی نباید کار کرد تا بعضی‌ها بفهمند باید شرایط کار برای اصحاب رسانه فراهم شود.»
تهدید روزنامه‌نگاران: عباس عبدی و زینب رحیمی از تماس دستگاه‌های امنیتی و تهدید خبرنگاران خبر دادند. خانم رحیمی نوشت: «اجازه بدید انتخاباتتون تموم بشه بعد تماس‌های پرایوت نامبرتون رو شروع کنید. پس حالا فرصت رو مغتنم شمرده و میگم #رای_بی_رای».
عباس عبدی هم گفت دو دستگاه امنیتی در تماس با او خواستار حذف یکی یادداشت‌هایش در شبکه‌های اجتماعی شدند.
نامه اهالی رسانه به پزشکیان: انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران و انجمن صنفی عکاسان مطبوعات ایران در نامه‌ای به مسعود پزشکیان، از او خواستند تا وزیر ارشادی معرفی کند که از آزادی و استقلال رسانه‌ها دفاع کند.
محدودیت بیشتر اوپن ای‌آی: شرکت اوپن ای‌آی، سازنده چت جی‌پی‌تی، اعلام کرد محدودیت‌های بیشتری برای کشورهایی مانند ایران، چین و روسیه در راه است. شرکت اوپن‌ا‌ی‌آی در نامه به یکی از مشتریانش نوشت از هشتم ژوئیه برای مسدود کردن ترافیک ای‌پی‌آی از مناطقی که در فهرست پشتیبانی نیستند، اقدامات پیشگیرانه بیشتری انجام خواهد داد. این شرکت پیشتر اعلام کرده بود چند گروه ساکن روسیه، چین، اسرائیل و ایران از ابزارهای هوش مصنوعی برای ارسال محتوای تبلیغاتی و انتشار اطلاعات نادرست در رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
ایران دوازدهمین کشور متضرر از اختلال اینترنت: براساس گزارش وب‌سایت «تاپ۱۰وی‌پی‌ان»، قطع و اختلال اینترنت، از آغاز سال ۲۰۲۴ تاکنون، ۳ و نیم میلیون دلار به ایران ضرر زده است. داده‌های این وب‌سایت نشان میدهد که قطع اینترنت بر چهار میلیون کاربر ساکن ایران اثر گذاشته است. سومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران نیز می‌گوید ایران در شاخص‌های کلی کیفیت اینترنت، جزو پایین‌ترین رتبه‌ها در جهان است.
مسدود شدن اینستاگرام تسنیم: صفحه اینستاگرام خبرگزاری تسنیم مسدود شد. این خبرگزاری اعلام کرد صفحه جدیدی را در اینستاگرام باز کرده است. صفحه این خبرگزاری وابسته به سپاه در سال ۱۳۹۹ هم از سوی اینستاگرام بسته شده بود.
روایت بهارلو از اولین استودیوی صدای آمریکا: سیامک دهقانپور در گفت‌وگو با احمدرضا بهارلو، مدیر سابق بخش فارسی صدای آمریکا مروری کرده است بر زندگی این روزنامهنگار و ۳۰ سال فعالیت بخش فارسی صدای آمریکا. آقای بهارلو جایی از این گفت‌وگو، راه‌اندازی اولین استودیوی این تلویزیون را روایت کرده است.
بازگشت بشیر بی‌آزار به ایران: بشیر بی‌آزار، فعال رسانه‌ای و از مدیران پیشین صداوسیما پس از یک ماه بازداشت در فرانسه، به ایران بازگشت. او ۱۴ خردادماه به دادگاهی در فرانسه احضار و با هدف اخراج از کشور، بازداشت شد.
شبکه اجتماعی محبوب ایرانیان: نتایج «پیمایش ملی فرهنگ رسانه‌های اجتماعی در ایران» نشان میدهد اینستاگرام با ۷۲ درصد کاربر، محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در ایران است. تلگرام با ۵۲ درصد، واتساپ با ۴۶ درصد، روبیکا و ایتا با ۴۲ و ۳۲ درصد در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. این پیمایش با شرکت ۱۴ هزار و ۵۰۵ نفر و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شده است.
برگزاری نشست جهانی درستی‌سنجی: یازدهمین دوره نشست جهانی درستی‌سنج‌ها در پایتخت بوسنی و هرزگوین با محوریت موضوعاتی مانند چالش‌های درستی‌سنجی در زمان جنگ، فرصت‌ها و تهدیدهای هوش مصنوعی برای درستی‌سنجی و راستی‌آزمایی و حقوق بشر برگزار شد. براساس بیانیه پایانی این نشست، درستی‌سنجی برای آزادی بیان ضروری، و این امر مستلزم فضای باز، شفافیت و حفاظت از اطلاعات است.
گزارش نشست را می‌توانید در این لینک بخوانید.
برگزاری مجمع جهانی رسانه: گردهمایی «مجمع جهانی رسانه دویچه وله» تیرماه امسال هم برگزار شد و دست‌اندرکاران رسانه‌ها از سراسر جهان درباره موضوعاتی مانند هوش مصنوعی و تاثیر آن بر رسانه‌ها صحبت کردند. در گردهمایی امسال که با شعار «به اشتراک‌گذاری راه‌حل‌ها» همراه بود، درباره چالش‌ها و فشارهای فزاینده بر خبرنگاران بحث شد که نحوه پوشش خبرهای جنگ در غزه و وضعیت خبرنگاران تحت حاکمیت طالبان، از نمونه‌های آن بود.
روزنامه‌نگاران بیرون از رسانه: در هفته‌های گذشته چند خبرنگار از تجربه کار در بیرون از رسانه نوشتند. برای نمونه، امیر کلهر، روزنامهنگار ساکن بریتانیا، نوشت: «فکر می‌کردم جایی برای من در رسانه‌ها باشد. تا بتوانم کار خودم را داشته باشم... من اما نه عضو دسته و گروهی بودم و نه بر و رویی داشتم. تجربه‌ای هم در کار دیگری نداشتم. برای همین حالا سیرها را پوست می‌گیرم و به این فکر می‌کنم که چرا باید در سی و چند سالگی، سیر یا پیاز پوست بکنم.»
نوید غضنفری اما تجربه‌ای متفاوت را روایت کرد؛ او نوشت بعد از دو دهه روزنامه‌نگاری، حالا پیک است و با ماشین باربری (دلیوری) می‌کند و در این مدت، باحوصله‌تر و شاداب‌تر شده است. سامان رسول‌پور، خبرنگار پیشین ایران‌اینترنشنال، با بازنشر توییت آقای غضنفری، نوشت او و ده‌ها نفر مثل او کارشان را در یک دقیقه و با یک ایمیلِ غیرمنتظره، از دست دادند.
حسین نوروزی، روزنامهنگار ساکن ایران نیز با اشاره به رانندگی در اسنپ در دو سال گذشته، نوشت: «آدم آروم‌تری شده‌ام، دیرتر بهم برمی‌خوره حرف‌ها و رفتارها، پذیراتر شده‌ام. تحملم بالاتر رفته، و حوصله‌ی کسی رو ندارم.»
توییت مناقشه‌برانگیز درباره مهاجران افغانستانی: یک روز پس از اعلام شمار مبتلایان به جذام در کشور از سوی وزارت بهداشت، هادی کسایی‌زاده، مدیرمسئول ماهنامه میدان آزادی، افغان‌ها را عامل «شیوع» جذام در ایران معرفی کرد و خواستار اخراج آنها شد. اگرچه وزارت بهداشت، این ادعا را رد کرد، این توییت اما ۳۲۰ هزار بار مشاهده شد؛ مخالفان از افغان‌هراسی و فاشیسم ابراز نگرانی کردند و موافقان نیز خواستار اخراج افغان‌ها شدند. آقای کسایی‌زاده در مخالفت با حضور افغان‌ها در ایران، توییت‌های زیادی را در ماه‌های گذشته منتشر کرده و آنها را عامل شیوع بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات کشور معرفی کرده است.
برای اطلاع بیشتر، راستی‌آزمایی بی‌بی‌سی فارسی درباره شیوع جذام را بخوانید.
محدودیت، ممنوعیت، محکومیت
«چهار موج سرکوب» در شش ماه: براساس گزارش جدید «سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات»، روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها در ایران در طول شش ماه اول سال ۲۰۲۴، چهار موج سرکوب را تجربه کرده‌اند که همگی در پی یک رویداد مهم اجتماعی‌ـ‌سیاسی بوده است. این سازمان همچنین ۲۳۶ مورد از برخوردهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی با رسانه‌ها، روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای را در این شش ماه ثبت کرده است.
پلمب دفتر رسانه «فردای اقتصاد»: چند ماه پس از هجوم نیروهای امنیتی و بازداشت شماری از کارکنان فردای اقتصاد، به نوشته باشگاه روزنامه‌نگاران ایران، ماموران یک نهاد انتظامی‌ـ‌امنیتی، بدون هیچ توضیحی، استودیوی ضبط این رسانه را پلمب کردند. وب‌سایت «دفاع از جریان آزاد اطلاعات» به نقل از یک منبع مطلع، نیروهای امنیتی را «نیروهای پلیس امنیت اقتصادی» معرفی کرد.
برگزاری دادگاه دو خبرنگار: جلسه دادگاه رسیدگی به اتهام‌های مرضیه محمودی، روزنامهنگار و محمد پارسی، مدیر کانال خبری چالش۲۴، در میانه‌‌ی تیرماه برگزار شد. پرونده هر دو خبرنگار، به دلیل بازنشر و واکنش به گزارش بی‌بی‌سی درباره کشته شدن نیکا شاکرمی در اردیبهشت گشوده شد. خانم محمودی که برای بار سوم در دادگاه حاضر شده بود، در صفحه ایکس خود نوشت هر حکمی در دادگاه جدید، به معنای بازشدن پرونده معلق پیشین و تبعید به تربت جام است.
احضار حسن عباسی برای آخرین دفاع: این روزنامهنگار با انتشار یک ویدئو خبر داد برای آخرین دفاع به دادسرای عمومی و انقلاب بندرعباس احضار شده است. براساس تصویری که آقای عباسی از احضاریه خود منتشر کرده، استانداری هرمزگان به اتهام افترا از او شکایت کرده است.
جزای نقدی برای یک روزنامهنگار: مجتبی رحیمی، خبرنگار اقتصادی، به اتهام «نشر اکاذیب با هدف تشویش اذهان عمومی» به جزای نقدی محکوم شد. این خبرنگار ساکن قزوین در صفحه ایکس خود نوشت حکم اولیه پس از پایان انتخابات صادر و به ۶ میلیون و ۶۰۰ هزارتومان جزای نقدی محکوم شد.
احضار خبرنگار به‌خاطر انتشار خبر: فاطمه قلی‌پور، خبرنگار رکنا، پس از انتشار خبری مبنی بر حمله با قمه به یک هیئت عزاداری در تبریز، به پلیس فتا احضار شد. به نوشته خانم قلی‌پور، از او بازجویی و برایش پرونده قضایی تشکیل شد. او همچنین به نقل از بازجو نوشت: «حق نداری اخبار مربوط به دسته‌جات حسینی و مذهبی را منتشر کنی. حق نداری اخباری رو که عملکرد پلیس رو در تأمین امنیت شهر زیر سؤال می‌برد منتشر کنی. حق نداری...»
جزای نقدی برای عسل داداشلو: دادگاه کیفری دو تهران، عسل داداشلو، روزنامهنگار را به جزای نقدی محکوم کرد. به نوشته خانم داداشلو، او در پی واکنش به گزارش بی‌بی‌سی جهانی درباره نیکا شاکرمی در صفحه ایکس خود، به پرداخت ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جزای نقدی محکوم شد.
تشکیل پرونده جدید علیه پویان خوشحال: دادگاه انقلاب تهران، این روزنامه‌نگارِ ساکن ترکیه را برای ابلاغ حکم در پرونده‌ای جدید احضار کرد. براساس تصاویری که آقای خوشحال در صفحه ایکس خود منتشر کرد، این ابلاغیه در تاریخ ۳۰ خرداد تنظیم شده و به او برای ۱۰ روز مهلت داده است.
اعلام جرم دادستان قزوین علیه یک خبرنگار: به گزارش ایلنا، دادستان عمومی و انقلاب قزوین علیه مصطفی جعفری، خبرنگار این خبرگزاری و رئیس ستاد رسانه مسعود پزشکیان در قزوین، اعلام جرم کرده است. آقای جعفری به «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» متهم شده است.
بازداشت یک خبرنگار در مرخصی: نسرین حسنی، مدیرمسئول هفته‌نامه سیاحت شرق، در دوران مرخصی بازداشت شد. «هرانا» به نقل از یک منبع نزدیک به خانواده خبر داد او یک روز پیش از پایان مرخصی در منزلش در بجنورد بازداشت و به زندان منتقل شد.
ابلاغ پرونده ابراهیم رشیدی به دادگاه کیفری: پرونده این روزنامهنگار ساکن مشکین‌شهر به اتهام «نشر اکاذیب به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای به قصد تشویش اذهان عمومی» به دادگاه کیفری ۲ این شهر ارجاع شد. به نوشته آقای رشیدی، او برای جلسه اول دادگاه احضار شده است.
احضار اسفندیار عبداللهی: این روزنامهنگار و دبیر میز سیاست «دیدارنیوز» به اتهام «نشر اکاذیب در فضای مجازی» به دادگاه احضار شد. آقای عبداللهی پس از برگزاری دادگاه نوشت جلسه خوبی بود و حسن نیت کامل بر دادگاه حاکم بود.
تشکیل پرونده جدید برای محمد پارسی: مدیر کانال خبری چالش۲۴ با انتشار تصویر یک ابلاغیه در صفحه ایکس نوشت پرونده جدیدی علیه او تشکیل و به دادگاه احضار شده است. اتهام آقای پارسی «نشر اکاذیب در فضای مجازی» اعلام شده، این فعال رسانه‌ای نوشت اتهامش «گفتن حرف‌هایی که شنیدنش را دوست ندارند».
محمد مهاجری مجرم شناخته شد: هیئت منصفه دادگاه‌های سیاسی و مطبوعاتی، محمد مهاجری، عضو شورای سردبیری «خبرآنلاین» را در اتهام «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی در فضای مجازی» مجرم شناخت. این پرونده در پی انتشار دو توییت جداگانه به تاریخ بهمن ۱۴۰۲ در صفحه ایکس محمد مهاجری تشکیل شد که در آنها ابراهیم رئیسی را متهم به پرونده‌سازی علیه حسن روحانی و «دشمن انتخابات آزاد و پرشور» توصیف کرده بود.
تذکر به روزنامه جهان صنعت: در پی انتشار گزارشی درباره نتیجه انتخابات، دادستانی تهران به مدیرمسئول روزنامه جهان صنعت تذکر داد. به نوشته خبرگزاری میزان، برای این روزنامه، پرونده قضایی تشکیل شده است.
لاک قرمز خبرنگار: مریم منوچهری، نویسنده، از اعتراض یک نهاد دولتی به رنگ لاک خبرنگار خبر داد. او نوشت: «ساعت ۸صبح بهم زنگ زدن که چرا خبرنگاری که فرستادید لاک قرمز داره؟ به‌واقع دوست دارم از دست این زندگی‌ای که داریم خودم رو آتیش بزنم. یه چیزی هم بگی، می‌گن باید شرایط رو درک کنی. شرایط آخه؟ رنگ لاک آخه؟ گفتم یعنی به آدما بگم رنگ لاکشون چی باشه؟ احساس فروپاشی روانی دارم.»
تهدید یک خبرنگار محیط‌زیست: زینب رحیمی، خبرنگار محیط زیست نوشت: «مدیر سازمان منابع طبیعی تهدیدم کرده که به دلیل نوشتن گزارش «پرونده مدیر بازداشتی منابع طبیعی به کجا رسید؟» از من شکایت می‌کند.»
انتقال حسین شنبه‌زاده به سلول چندنفره: عباس شنبه‌زاده، برادر حسین شنبه‌زاده، از انتقال این ویراستار و فعال فضای مجازی بازداشتی به سلول چند نفره خبر داد. به گفته او، قرار بازداشت حسین شنبه‌زاده تمدید شده است، اما آنها اجازه دارند که دو بار در ماه با او ملاقات کنند.
گزارش آزار و اذیت روزنامه‌نگاران در شورای حقوق بشر: پریزاد نوبخت، خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی، در نشست شورای حقوق بشر سازمان گفت آزار خبرنگاران این رسانه و خانواده‌هایشان افزایش یافته و آنها با تهدید جانی مواجه‌اند. همچنین به گزارش ایران‌اینترنشنال، میشل تیلور، نماینده آمریکا، از سرکوب فرا مرزی جمهوری اسلامی علیه رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور ابراز نگرانی کرده است.
سوءقصد به جان یک فعال رسانه‌ای در هلند: دادستانی هلند، هفتم تیرماه، از تلاش برای سوءقصد به جان یک فعال رسانه‌ای در هلند و بازداشت متهمان خبر داد. همزمان نشریه فرانسوی لوموند نوشت این فعال و روزنامهنگار ایرانی ساکن هلند، سیامک تدین طهماسبی نام دارد و متهمان هم اهل تونس و کلمبیا هستند. آقای تدین نوشت: «کار جمهوری اسلامی به جایی رسیده که مجرمین تحت تعقیب بین المللی رو با مسلسل رو سر مخالفین میفرسته!»
رد درخواست بررسی پرونده فعالان رسانه‌ای: شماری از فعالان که خود را «عدالتخواه» می‌خوانند، خواستار بررسی دوباره پرونده سه فعال رسانه‌ای، وحید اشتری، یاشار سلطانی و صبا آذرپیک، شدند. اما قوه قضائیه با رد این درخواست اعلام کرد محکومان حکم قطعی دارند و قبلا تخفیف گرفته‌اند.
توقف انتشار «امید جوان»: به گفته سردبیر هفته‌نامه امید جوان، این نشریه به دلیل مشکلات مالی و افزایش ناگهانی هزینه چاپ، فعلا منتشر نخواهد شد. او نوشت: «مالک و سرمایه‌گذار هفته‌نامه از توقف موقت انتشار تا رفع مشکل مالی گفته، ولی من حدس می‌زنم در رودربایستی با من و خوانندگان با قطعیت خداحافظی نمی‌کند.»
بخشدار قدس خبرنگار را کتک زد: حسین کاظمی، خبرنگار، به دلیل پیگیری ساخت‌وسازهای غیرمجاز در شهرستان قدس، به دست بخشدار این شهرستان کتک خورد. آقای کاظمی با انتشار یک ویدئو و تصاویری از صورت خونین خود گفت وقتی برای پیگیری مطالبات مردمی، در اتاق انفورماتیک شهرداری قدس نشسته بود، بخشدار ناگهان به او حمله کرد و او را زیر مشت و لگد گرفت.
محکومیت یک خبرنگار به شلاق: صلاح‌الدین خلج اسدی، خبرنگار ساکن استان مرکزی، به ۴۰ ضربه شلاق محکوم شد. آقای اسدی با انتشار یک ویدئو در صفحه هفته‌نامه «چشم به راه» گفت: «این حجم از اتهام‌زنی به یک خبرنگار آن‌هم در مواردی که بازپرس شعبه می‌دانسته حرف‌هایم درست است، همچون بازی سنگ مفت گنجشک مفت بوده که می‌خواسته یک خبرنگار را از انجام وظایفش باز دارد.»
اعلام جرم علیه ناشران خبر انفجار در شاهچراغ: در پی انتشار خبری مبنی بر «انفجار در شاهچراغ»، دستگاه قضایی ایران علیه افرادی که «شایعه‌پراکنان» نامید، اعلام جرم کرد. میزان، پایگاه رسمی قوه قضائیه در این‌باره نوشت: «این ادعای نادرست، امنیت روانی جامعه را تحت تاثیر قرار داد».
رسانه‌های افغانستان
رئیس هیئت طالبان به سوال خبرنگار پاسخ نداد: ذبیح‌الله مجاهد، رئیس هیئت طالبان، در نشست دوحه به پرسش‌های خبرنگار افغانستان اینترنشنال جواب نداد. سوال مریم رحمتی، خبرنگار این شبکه درباره عدم مشروعیت داخلی طالبان، محدودیت‌ها علیه زنان و رسانه‌ها بود.
ابراز نگرانی از وضعیت خبرنگاران تبعیدی: سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان اعلام کرد خبرنگاران افغان ساکن ایران و پاکستان، شرایط بد و نگران‌کننده‌ای دارند. براساس این اعلامیه، ویزای خبرنگاران تمدید نمی‌شود و آنها از هیچگونه حمایتی برخوردار نیستند. فدراسیون خبرنگاران افغان در تبعید نیز خواستار توقف اخراج اجباری خبرنگاران از ایران شد.
بازداشت یک کارمند رسانه در کابل: رحیم سعیدی، تهیه‌کننده یکی از تلویزیون‌های خصوصی در کابل به دست طالبان بازداشت شد. دلیل بازداشت او هنوز اعلام نشده است.
مخالفت طالبان با گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان: وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلام کرد مرکز خبرنگاران افغانستان «نامعتبر» و گزارش‌های این مرکز «بی‌اساس» است. به تازگی، مرکز خبرنگاران در گزارش نقض حقوق خبرنگاران و رسانه‌ها در شش ماه اول سال میلادی از افزایش فشار و تهدید بر اهالی رسانه خبر داد و اعلام کرد که استخبارات و وزارت امر به معروف طالبان در کار رسانه‌ها دخالت می‌کنند.
بازداشت خبرنگار در قندهار: محمدیار مجروح، خبرنگار آزاد در ولایت قندهار، به دست طالبان بازداشت شد. دلیل بازداشت این خبرنگار همچنان نامشخص است.
«رسانه‌های تبعیدی همچنان محبوب هستند»: نتایج یک تحقیق نشان میدهد که رسانه‌های تبعیدی همچنان در میان شهروندان افغانستان محبوب هستند. نهاد حامی رسانه، جی‌ایکس فاند، در گزارش خود می‌گوید خبرنگاران افغانستانی، علی‌رغم چالش‌های فراوان همچنان در قبال حرفه‌شان فداکاری می‌کنند.
تعطیلی یک رادیوی محلی: رادیوی محلی «کاوون غگ» در ولایت لغمان، پس از دو دهه فعالیت، به دست استخبارات طالبان مسدود شد. اداره استخبارات اعلام کرده که مالکیت این رادیو متعلق به دولت است.
بی‌جا شدن کلوپ آزاد خبرنگاران: به گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان، ریاست اطلاعات و فرهنگ قندهار از کلوپ آزاد خبرنگاران این ولایت خواسته که دفترشان را تخلیه کنند. این دفتر حدود ۱۰ سال پیش در اختیار خبرنگاران قندهار قرار گرفته بود.
گزارش‌های خبرساز ماه
بهاره شبانکارئیان، خبرنگار اعتماد در گزارش «تیری که جان گرفت» جزئیات کشته شدن راضیه رحمانی را روایت کرده است که با شلیک مامور پلیس مقابل خانه‌اش در لرستان کشته شد. درباره کشته شدن این دختر ۲۴ ساله روایت‌های متناقضی منتشر شده بود اما خانم شبانکارئیان برای مشخص شدن جزئیات ماجرا با نزدیکان خانواده مصاحبه کرده، سراغ مسئولان منطقه رفته، به تناقض‌های قضایی و حقوقی پرداخته و به سابقه شلیک‌‌های مرگبار ماموران به افراد بی‌گناه اشاره کرده است. او نوشته راضیه در خانهای در روستای گويژه نورآباد زندگی می‌کرد كه كميته امداد به آنها داده بود: روز حادثه ماموران انتظامی پشت در خانه آنها بودند. در را کوبیدند و وارد شدند. خانه را بدون داشتن حكم قضايی گشتند و به دستان پيرمرد دستبند زدند. دختر جوان كه به دنبال پدر رفته بود از ماموران پرسيد چرا پدرم را بازداشت كرديد؟ كه ناگهان يک گلوله به او شليک شد و راضيه جانش را از دست داد.
منیژه موذن، خبرنگار شرق در گزارشی با عنوان «در زندان لاکان چه می‌گذرد؟» شرایط بند زنان زندان «بدنام» رشت را روایت کرده است. این گزارش بر اساس گفت‌وگو با فعالان حوزه زنان نوشته شده که در زندان لاکان بوده‌اند: «سرویس بهداشتی هر روز دو بار به دست خود زندانی‌ها شسته می‌شد. … ژیلت یک‌بار‌مصرف برای شیو هم هر از گاهی از طرف مرکز بهداشت به وکیل بند داده می‌شد، تا قبل استحمام به افراد تحویل بدهند و از آنها بگیرند و برای دفعات بعد به آنان بدهند. هر ژیلت چند بار استفاده می‌شد.»
ثمانه قدرخان، خبرنگار ایران‌وایر هم دو سال پیش در گفت‌وگویی با آتنا دائمی به نقل از او نوشته بود که در این زندان، زنان طلاهای خود را برای خرید غذا می‌فروشند.
بنفشه سام‌گیس، خبرنگار اعتماد از عزل و تنبيه ۲۰ هزار مدير مدرسه در پی جنبش اعتراضی «زن زندگی آزادی» خبر داد و نوشت: «اين روزهای آخر دولت سيزدهم، قلم‌ها در وزارت آموزش و پرورش شتابان در كار امضاست پای حكم انتصاب‌هايی كه نان استخدام مادام‌العمر برای وابستگان دولت سيزدهم تامين كند.»
الهام شهیدان، خبرنگار هم‌میهن در گزارشش، داستان یک ماهی در خطر انقراض را روایت می‌کند که از سلامت مردم اصفهان مقابل مالاریا حفاظت می‌کند. براساس این گزارش، خشک شدن زاینده‌رود و از دست دادن زیستگاه اصلی و رهاسازی گونه‌های غیربومی از جمله دلایلی هستند که این ماهی را در معرض انقراض قرار داده‌اند.
امین کاوه، خبرنگار ۸صبح در گزارشی نوشت طالبان درحال ساختن چهار شهرک برای القاعده و تی‌تی‌پی با امکانات و تجهیزات مدرن هستند. به نوشته روزنامه ۸ صبح، طالبان با شتاب فراوان در حال تکمیل این شهرک‌ها هستند.
ظفر مومند، در گزارشی تحقیقی میزان بازماندگی آموزشی میان جوانان افغانستان و پیامدهای آن را بررسی کرده است. براساس این گزارش، ۵۱.۱ درصد پاسخ‌دهندگان، به دلیل مشکلات اقتصادی از تحصیل بازمانده‌اند.
امیر بهنام، خبرنگار «اطلاعات روز» در گزارش تغییرات اقلیمی و توسعه‌نیافتگی چرایی سیلا‌ب‌های مرگبار بهاری را بررسی کرده است. در این گزارش آمده است که کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان با ابهام‌های بسیاری رو‌به‌رو بوده است.
