فروردین برای مطبوعات ایران چندان رخوت‌آلود نبود. برخلاف سال‌هایی که تعطیلات نوروزی فضای خبری ایران را در سکوت فرو می‌برد، امسال رسانه‌ها در همان روزهای نخست سال با موجی از فشارها، تغییرات و تحولات مواجه شدند. آغاز غیررسمی مذاکرات میان ایران و آمریکا، اگرچه هنوز در پرده‌ای از ابهام است، اما پرداختن به این موضوع کافی بود تا روزنامه‌ها با تهدید، تذکر، توقیف موقت و حتی عذرخواهی رسمی روبه‌رو شوند. f
سردبیری جدید هفت صبح و کاهش صفحات چاپی: از ابتدای فروردین ۱۴۰۴، روزنامه هفت صبح با سردبیری افشین امیرشاهی منتشر می‌شود. این روزنامه اجتماعی-فرهنگی که در یک دهه گذشته با سردبیری آرش خوشخو فعالیت میکرد، در سال جدید با چهار صفحه کاهش در ۱۲ صفحه منتشر خواهد شد.
بازگشت روزنامه شهروند با تصمیم جدید هلال‌احمر: در واپسین روزهای اسفند ۱۴۰۳، اخباری از تسویه حساب با اعضای تحریریه روزنامه شهروند منتشر شد. اما در نخستین روزهای کاری فروردین، در کانال تلگرامی باشگاه روزنامه‌نگاران ایران خبر آمد که با تصمیم رئیس جمعیت هلال‌احمر انتشار این روزنامه ادامه خواهد داشت. شهروند همواره تحت تأثیر تغییرات مدیریتی در هلال‌احمر و ریاست‌جمهوری دستخوش تحول بوده است.
تغییر مدیر مسئول روزنامه سازندگی: با آغاز سال جدید، مدیریت روزنامه سازندگی تغییر کرد. سیدافضل موسوی پس از هفت سال جای خود را به امیر اقتناعی، معاون اجرایی و هماهنگی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی داد.
عذرخواهی رسمی روزنامه شرق و تعطیلی دو روزه: پس از انتشار خبری درباره مذاکرات ایران و آمریکا و اشاره به جلسه‌ای اضطراری با حضور علی خامنه‌ای، روزنامه شرق با انتشار بیانیه‌ای رسمی از رهبر جمهوری اسلامی عذرخواهی کرد. در این بیانیه آمده بود که ورود به این حوزه حساس بدون اتکا به منابع معتبر «اشتباهی حرفه‌ای» بوده است که «با استانداردهای همیشگی روزنامه همخوانی ندارد.» شرق پس از این اتفاق، در روزهای ۱۹ و ۲۰ فروردین منتشر نشد و دلیل این توقف را «تغییرات فنی و زیرساختی گسترده» اعلام کرد. با این‌حال واکنش رسانه‌هایی همچون کیهان به این بیانیه با تیتر «چرا از رویا فروشی و خسارت آفرینی درس نمی‌گیرند؟» گمانه‌زنی‌ها درباره ارتباط توقف انتشار دو روزه این روزنامه را با خبر منتشر شده بیشتر کرد.
تذکر رسمی هیئت نظارت به روزنامه «کیهان»: به گزارش خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران، هیأت نظارت بر مطبوعات به دلیل انتشار مطلبی در ستون طنز روزنامه کیهان درباره ضرورت انتقام از دونالد ترامپ، به این روزنامه تذکر کتبی داد. در واکنش به این تذکر کیهان نوشت: «تأکید بر انتقام از قاتل شهید سلیمانی آن‌هم در یک ستون طنز، خلاف امنیت ملی است؟! همین تذکر پیام ضعف به آمریکاست و انگار به ترامپ می‌گویند هر کاری خواستی بکن!»
محکومیت مدیران مسئول چند رسانه: در نخستین جلسه دادگاه مطبوعات در سال جدید، اتهامات مدیران مسئول رسانه‌های «شرق»، «ابتکار»، «نبض بازار» و «فارس» بررسی شد. به گفته سخنگوی هیئت منصفه دادگاه مطبوعات، مدیران مسئول فارس، ابتکار و نبض بازار «مجرم اما مستحق تخفیف» شناخته شدند؛ اما مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه «شرق»، مستحق تخفیف دانسته نشد.
مرگ روزنامه‌نگار خوزستانی: خانواده ابوالفضل عابدینی نصر، روزنامه‌نگار اهل خوزستان، هشتم فروردین از درگذشت او خبر دادند. عابدینی نصر پیش‌تر به‌دلیل انتشار گزارش‌هایی درباره اعتراضات کارگران شرکت نیشکر هفت‌تپه بارها با برخوردهای قضایی مواجه شده بود. او در سال ۱۳۸۸ با اتهاماتی چون «ارتباط با دول متخاصم» و «تبلیغ علیه نظام»، در مجموع به ۱۲ سال حبس تعزیری محکوم شد و سال‌هایی از محکومیت خود را در زندان‌های اوین و کارون گذراند. روزبه بوالهری روزنامه‌نگار متخصص در حوزه کارگری نوشت: « کمک های او برای انعکاس صدای کارگران معترض هفت تپه در رادیو فردا مثال زدنی بود. شعار مشهور: «کارگر هفته‌ایم، گرسنه‌ایم گرسنه‌ایم» توسط او به دستم رسید.»
درگذشت روزنامه‌نگار و منتقد پیشکسوت سینما: محمدعلی عرفی‌نژاد، روزنامه‌نگار و منتقد سینمایی باسابقه، ۱۶ فروردین در ۷۰ سالگی درگذشت. او از دهه ۵۰ به‌عنوان منتقد فعال در نشریات سینمایی فعالیت میکرد.
درگذشت دبیر گروه مجلس خبرگزاری ایسنا: فاطمه ربی، دبیر گروه مجلس خبرگزاری ایسنا، در ۴۸ سالگی و پس از دچار شدن به عارضه مغزی در تعطیلات نوروز، درگذشت. او سال ۱۳۸۲ به این خبرگزاری پیوسته بود.
نکوداشت عباس پهلوان در آمریکا: از عباس پهلوان، روزنامه‌نگار باسابقه و سردبیر پیشین مجله «فردوسی»، تجلیل شد. این مراسم با سخنرانی چهره‌هایی چون اردوان مفید، پرویز صیاد و سهراب پهلوان همراه بود. آقای پهلوان از شناخته شده‌ترین روزنامه نگاران ایران پیش از انقلاب است و چهارده سال سردبیر مجله فردوسی بود.
پیوستن خبرنگار ایرانی به ارتش اوکراین: کوروش صحتی، خبرنگار شبکه ایران اینترنشنال، در حساب توییتر خود اعلام کرد که به لژیون بین‌المللی دفاع سرزمینی اوکراین پیوسته است. او به همراه همسر اوکراینی و فرزندانش ساکن لندن بود و گفته برای این اقدام از این شبکه مرخصی بدون حقوق گرفته است.
حاشیه نمایش بیکینی در صداوسیما: در یکی از برنامه‌های شبکه سلامت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، همزمان با آغاز مذاکرات در مسقط، مستندی پخش شد که در بخشی از آن، زنانی بیکینی پوش در کنار ساحل نمایش داده شدند. هم‌زمانی این موضوع با آغاز مذاکرات ایران و آمریکا مایه بحث در فضای مجازی شد. علی‌اصغر شفیعیان، سردبیر انصاف‌نیوز، با اشاره به پخش تصویر زنان با بیکینی از صداوسیما نوشت: «لطفاً این حجم از تساهلی که با آن رسانه به خرج می‌دهید را به خاطر داشته باشید.»
ضرب‌وشتم خبرنگاران در چهارراه استانبول: در پی نوسانات اخیر در بازار ارز و انتشار خبرهایی درباره احتمال کاهش نرخ دلار به‌دنبال مذاکرات ایران و آمریکا، خبرنگارانی که برای تهیه گزارش میدانی به چهارراه استانبول رفته بودند هدف حمله فیزیکی قرار گرفتند. به گزارش «تابناک»، ظهر روز پنج‌شنبه ۲۱ فروردین‌ماه، دلالان ارز، تصویربردار و خبرنگار این رسانه را کتک زدند.
عذرخواهی خیابانی از وزیر کشاورزی روز اول عید: جواد خیابانی در ویژه برنامه سال نو شبکه ورزش گفته بود برای دیدار با وزیر جهاد و کشاورزی از او ۲۰۰ میلیون تومان درخواست شده است. او یک روز بعد، یعنی اول فروردین ۱۴۰۴ و در حالی که تعطیلات رسمی شروع شده بود با حضور در وزارت جهاد کشاورزی از کارمندان و وزیر این وزارتخانه عذرخواهی کرد. سینا جهانی روزنامه‌نگار در واکنش به ویدئویی که از این جلسه منتشر شده، نوشت: «در روز نخست سال نو یک جلسه فوری با حضور وزیر و وکیل و خیابانی تشکیل داده‌اند تا با کلی دبدبه و کبکبه، خروجی‌اش همین یک ویدئوی یک دقیقه‌ای باشد. چرا؟! برای صیانت از برند شخصی آقای نوری قزلجه! اما یادم هست همین چند ماه پیش که قحطی سیب‌زمینی آمد، وزارت جهاد کشاورزی یک «واکنش ساده» را فقط چند روزی طول داد!»
رأی دادگاه فدرال آمریکا درباره رادیو اروپای آزاد: بابک غفوری آذر عضو تحریریه رادیو فردا با انتشار یک خبر نوشت: «یک قاضی فدرال در آمریکا اعلام کرد آژانس رسانه‌های جهانی آمریکا نمی‌تواند حتی به درخواست رئیس‌جمهور، دستور تعطیلی رادیو اروپای آزاد را صادر کند.» آقای غفوری‌آذر همچنین نوشته بود آژانس رسانه‌های جهانی آمریکا تصمیم قبلی خود در خاتمه دادن به تامین مالی رادیو اروپای آزاد را لغو و اعلام کرد بودجه مصوب کنگره آمریکا را در اختیار این رسانه قرار می‌دهد. به این ترتیب رادیو اروپای آزاد به فعالیتش ادامه خواهد داد. با این حال هنوز برخی از کارکنان این رسانه در مرخصی اجباری به سر می‌برند.
واکنش شبکه من‌وتو به شایعه انحلال: پس از انتشار برخی اسناد مربوط به انحلال شرکت شبکه تلویزیونی مرجان گمانه‌زنی‌هایی در فضای مجازی درباره آینده شبکه تلویزیونی من‌وتو مطرح شد. با این حال، کیوان عباسی یکی از مدیران شبکه من‌وتو در شبکه ایکس نوشت این تغییر ساختاری، بخشی از یک روند شفاف و قانونی بوده است. من‌وتو از تابستان سال گذشته به شرکت تازه‌ای با نام WIZEWORX MEDIA منتقل شده و شرکت پیشین، پس از تسویه کامل تعهدات مالی، وارد فرآیند انحلال داوطلبانه شده است. عباسی نوشت: «این فرایند، طبق قوانین تجاری بریتانیا، کاملاً قانونی و متداول است و در مورد بسیاری از شرکت‌های بزرگ نیز اجرا می‌شود.» گردانندگان شبکه، در واکنش به شایعات مطرح‌شده، تأکید کرده‌اند که این رسانه به کار خود ادامه خواهد داد. بر اساس اطلاعات وب‌سایت کمپانی‌های بریتانیا این شرکت به صورت داوطلبانه منحل شده است.
دسترسی عمومی به یک آرشیو مطبوعاتی: کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران دسترسی رایگان به بیش از ۷۰۰۰ شماره از ۲۵۰ عنوان نشریه قدیمی را فراهم کرده است. این آرشیو از طریق وب‌سایت library.ut.ac.ir و با استفاده از جست‌وجوی «آذرسا» در دسترس عموم قرار دارد.
گزارش‌های خبرساز
فقر تحصیلی دانش‌آموزان ایرانی: زهرا علی‌پور در روزنامه اعتماد از فقر ساختاری بیش از ۷۰ درصد دانش‌آموزان ایرانی نوشته است. در این گزارش آمده است:«چهار نفر از هر ۱۰ دانش‌آموز ایرانی به حداقل سطح یادگیری در خواندن، ریاضی و علوم دست نیافته‌اند.» خانم علی‌پور به گزارش معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری ارجاع می‌دهد، بنابر این گزارش بیش از ۵۸ درصد از جمعیت زیر ۲۴ سال سیستان و بلوچستان مدرک دیپلم ندارند. او در این گزارش به گزینش‌های عقیدتی و استانداردسازی سلیقه معلمان و از هم پاشیدن شیرازه آموزش پرورش پرداخته است.
روایت بازماندگان حادثه معدن طبس: نسترن فرخه، خبرنگار سرویس اجتماعی روزنامه شرق در گزارشی با عنوان «زندگی نباتی، اختلال مغزی و سوگواری ادامه‌دار» شش ماه پس از انفجار معدن طبس سراغ آسیب‌دیدگان رفته است. در این گزارش آمده: «هنوز داغ مرگ‌های معدن طبس، آرام نگرفته که خبرهای مرگبار دیگری از معادن به گوش می‌رسد؛ مرگ ۱۵ نفر و مصدومیت تعدادی دیگر در معادن دامغان، بجستان و مهاباد. این اعداد تنها بخش کوچکی از آن چیزی است که به شکل رسمی منتشر می‌شود. با این حال تعداد مرگ و آسیب کارگران معدن در کشور بیش از چیزی است که به شکل رسمی منتشر می‌شود. روایت بازماندگان و خانواده‌های قربانیان حوادث معدن اما تکان‌دهنده است. ریزش، انفجار و گارگرفتگی‌های اخیر در معادن در شرایطی رخ می‌دهد که سوگواری‌های قبلی تمام نشده است.»
تعرض به نام تنبیه سربازی: سارا سبزی درباره آزار جسمی و جنسی دانش‌آموزان یک مدرسه پسرانه در شهرری از سوی معلمشان در روزنامه هم‌میهن نوشته است. در این گزارش آمده: « کابوس «تنبیه سربازی» آقای معلم، در آن نمازخانه کوچک مدرسه، دور از چشم مدیر، همکلاسی، خانواده و دوربین‌ها. پسرها ترس را به خواب‌هایشان برده بودند. یک نفر دیگر دوست نداشت در آن مدرسه درس بخواند، یک نفر ناخن‌هایش را می‌جوید، یک نفر با دوستانش دعوا میکرد و یک نفر هرچه درس می‌خواند کافی نبود، انگار که اضطراب جای کلمه‌ها را برایش پر کرده باشد. مادرها رد تشویش را در آن چشم‌های کوچک می‌دیدند و از «تنبیه سربازی» خبر نداشتند، تا اوایل اسفندماه سال گذشته که آن خبر به گوش‌شان رسید.»
سفرههای فقیر، بدنهای بیمار: نسیم سلطان‌بیگی، روزنامه‌نگار اجتماعی روزنامه هم‌میهن در یک گزارش میدانی درباره گرانی و کمبود بعضی مواد غذایی و تاثیر فقر بر سوءتغذیه مردم نوشته است، در این گزارش آمده: «تره‌بار محله مشیریه تهران، صبح روز جمعه که باید مملو از مشتری باشد چنان خلوت است که گویی شهر خالی است. در غرفه میوه و سبزیجات‌فروشی تره‌بار، روی یکی از جایگاه‌های میوه، حجم زیادی از میوه‌های پلاسیده و ناسالم را گذاشته‌اند و کیلویی ۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسانند. بیشترین مشتری تره‌بار برای همین میوه‌های پلاسیده اما ارزان است.»
